Bị viêm loét dạ dày có phải mổ không?

Không chỉ khiến chức năng dạ dày suy giảm đáng kể, bệnh viêm loét dạ dày còn có thể dẫn đến nhiều biến chứng khó lường như: thủng dạ dày, xuất huyết dạ dày, ung thư dạ dày… Vậy người bị viêm loét dạ dày có phải mổ không? Khi nào nên mổ? Mời độc giả cùng chúng tôi tìm kiếm lời giải đáp trong bài viết dưới đây.

Người bị viêm loét dạ dày có phải mổ không?

Viêm loét dạ dày xuất hiện khi lớp niêm mạc dạ dày tổn thương nghiêm trọng. Nếu bị bệnh nhẹ, bệnh nhân có thể kết hợp sử dụng thuốc Tây với duy trì chế độ chăm sóc tại nhà theo hướng dẫn của bác sĩ chuyên khoa.

Tuy nhiên, độc giả cần phẫu thuật càng sớm càng tốt nếu bệnh tình đã trở nên tồi tệ, khiến dạ dày tắc nghẽn, cản trở hoạt động tiêu hóa cũng như gây viêm cấp ở một số nội tạng xung quanh. Thông thường, người bệnh sẽ được chỉ định mổ viêm loét dạ dày khi gặp phải các biến chứng sau:

Hẹp môn vị dạ dày

Khi môn vị bị teo hẹp và co rúm, thức ăn dễ tồn đọng bên trong dạ dày. Theo thời gian, bạn sẽ cảm thấy mệt mỏi, buồn nôn và nôn ói ra mùi hôi khó chịu. Tình trạng này có thể dẫn đến biểu hiện đau âm ỉ ở vùng thượng vị, chán ăn, sụt cân, mất nước, rối loạn điện giải…

Trong trường hợp hẹp môn vị dạ dày, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành cắt bỏ chỗ hẹp môn vị và một phần dạ dày, sau đó nối liền ruột non với dạ dày.

Thủng ổ loét

Biến chứng thủng ổ loét bắt nguồn từ hiện tượng các vết loét lâu năm bị bào mòn quá mức. Thông thường, khi bị đau bụng âm ỉ, các bệnh nhân vẫn chủ quan, lơ là, không chủ động đi khám bác sĩ. Kết quả là bệnh tình tiến triển trầm trọng, đột nhiên người bệnh bị thủng ổ loét phải cấp cứu ngay lập tức.

Tình trạng thủng ổ loét khiến bệnh nhân đau đớn dữ dội như có dao đâm. Lúc này, dịch dạ dày sẽ ồ ạt tràn ra xung quanh theo lỗ thủng trên niêm mạc dạ dày, từ đó gây viêm ổ bụng cấp, viêm màng bụng, sốc nặng, thậm chí tử vong.

Đối với những ca bệnh trên, bác sĩ sẽ nhanh chóng phẫu thuật khâu nối lỗ thủng, đồng thời tiến hành các biện pháp giảm sốc, chống viêm.

Xuất huyết tiêu hóa

Đây là một trong những biến chứng nặng nề nhất của bệnh viêm loét dạ dày. Dấu hiệu nhận biết hiện tượng xuất huyết tiêu hóa là nôn ói ra máu, đại tiện ra máu hoặc phân đen.

Đối với tình trạng xuất huyết tiêu hóa thể nhẹ, bệnh nhân có thể điều trị tại nhà bằng cách dùng thuốc theo đúng chỉ định và điều chỉnh chế độ ăn uống. Tuy nhiên, nếu bị xuất huyết tiêu hóa kéo dài, người bệnh dễ bị thiếu máu, suy giảm chức năng tiêu hóa và cần phẫu thuật gấp trong một số trường hợp cần thiết.

Ung thư

Ung thư là biến chứng nguy hiểm nhất của bệnh viêm loét dạ dày. Bạn cần mổ ngay trước khi tế bào ung thư di căn sang các vị trí xung quanh. Những dấu hiệu cảnh báo bệnh ung thư dạ dày bao gồm: đắng miệng, ăn không ngon, gầy sút, đau ở vùng thượng vị, đau theo chu kỳ, không đỡ hơn sau khi uống thuốc.

Lúc này, bác sĩ sẽ tiến hành loại bỏ toàn bộ phần dạ dày tổn thương để ngăn ngừa biến chứng. Thế nhưng, nếu vết loét quá lớn hoặc các tế bào ung thư đã lan rộng khắp dạ dày, bác sĩ buộc phải cắt bỏ toàn bộ dạ dày rồi nối liền ruột non với thực quản. Sau ca phẫu thuật này, phần lớn bệnh nhân chỉ sống được thêm 5 năm.

Các loại phẫu thuật viêm loét dạ dày

Phẫu thuật tạo hình môn vị, phẫu thuật cắt dây thần kinh phế vị và phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ dạ dày là ba hình thức can thiệp nội khoa phổ biến nhất hiện nay.

Phẫu thuật tạo hình môn vị

Kỹ thuật này có khả năng khắc phục biến chứng hẹp môn vị do viêm loét dạ dày bằng cách nới rộng môn vị nhờ vào phương pháp nội soi. Sau khi ca mổ kết thúc, bệnh nhân có thể ăn uống dễ dàng vì không còn cảm thấy đầy bụng, khó tiêu và tắc nghẽn ở dạ dày.

Phẫu thuật cắt dây thần kinh phế vị

Dây thần kinh phế vị (dây thần kinh X) giữ nhiệm vụ điều hòa quá trình tiết ra axit dịch vị, đồng thời làm bình thường hóa sự rút vơi ở dạ dày. Vì vậy, phẫu thuật cắt dây thần kinh phế vị có thể ức chế quá trình sản xuất dịch vị bên trong dạ dày, từ đó giảm viêm và phòng tránh rủi ro trào ngược dạ dày – thực quản.

Thế nhưng, sự tác động đến dây thần kinh phế vị có thể hình thành những ổ loét ở dạ dày cũng như ảnh hưởng đến khả năng hoạt động bình thường của gan cùng một số cơ quan nội tạng khác.

Trên thực tế, bác sĩ chuyên khoa thường lựa chọn loại bỏ một đoạn dạ dày thay vì cắt đi dây thần kinh phế vị.

Phẫu thuật cắt một phần hoặc toàn bộ dạ dày

Đây là hình thức can thiệp ngoại khoa phổ biến nhất hiện nay. Phẫu thuật cắt một phần hoặc toàn bộ dạ dày thường được chỉ định cho các trường hợp nặng, khi dạ dày bị thủng loét nặng hoặc xuất hiện dấu hiệu ung thư. Sau khi cắt bỏ một phần dạ dày, ruột non sẽ được nối liền với phần còn lại của dạ dày.

Theo các chuyên gia, một ca mổ kiểu này có thể dẫn đến biến chứng thiếu máu và thiếu hụt dưỡng chất do suy giảm khả năng hấp thụ vitamin và khoáng chất (vitamin B12, vitamin D, vitamin C, sắt…).

Biến chứng của phẫu thuật dạ dày

Tuy có thể đẩy lùi tình trạng viêm loét một cách nhanh chóng, hiệu quả nhưng các ca mổ viêm loét dạ dày vẫn ẩn chứa nhiều rủi ro tiềm tàng. Sau khi phẫu thuật, bệnh nhân có thể phải đối mặt với các biến chứng sớm và biến chứng muộn sau:

Biến chứng sớm

• Chảy máu sau mổ: Hiện tượng này thường diễn ra sau 24 giờ kể từ khi phẫu thuật can thiệp.
• Chảy máu trong ổ bụng: Khi gặp phải biến chứng này, bệnh nhân cần được truyền thêm  máu tươi và mổ lại ngay lập tức để cầm máu. Nếu chảy máu do nứt vỡ mạch máu, bác sĩ sẽ tiến hành thắt khâu.
• Tắc miệng nối: Trong trường hợp này, bác sĩ có thể truyền dịch, chỉ định thuốc kháng sinh hoặc hút dịch dạ dày. Nếu các biện pháp khắc phục trên không phát huy công dụng, người bệnh sẽ được mổ lại.
• Rò rỉ miệng nối và mỏm tá tràng: Biến chứng này xuất hiện nếu kỹ thuật miệng nối chưa tốt, kéo theo tình trạng thiếu máu cục bộ ở vùng miệng nối hoặc nhiễm khuẩn nặng sau khi phẫu thuật. Lúc này, bác sĩ tiến hành bổ sung đạm máu, truyền dịch hoặc kê thuốc kháng sinh. Nếu vấn đề tiếp tục diễn biến phức tạp, bệnh nhân sẽ được làm sạch, kiểm tra, xử lý khoang phúc mạc và vị trí rò rỉ.
• Viêm tụy cấp: Dấu hiệu nhận biết của biến chứng này không rõ ràng. Để cải thiện tình hình, bác sĩ chuyên khoa sẽ truyền dịch, hút dịch dạ dày và chỉ định dùng thuốc giảm đau, kháng sinh.

Biến chứng muộn

• Viêm miệng nối: Triệu chứng điển hình của biến chứng này là buồn nôn liên tục và đau âm ỉ ở vùng bụng. Thuốc kháng sinh là giải pháp chữa trị phổ biến nhất được áp dụng trong trường hợp này.
• Hội chứng quai tới: Thông thường, vì hiếm khi tiến triển phức tạp nên biến chứng này có thể được cải thiện bằng cách điều trị nội khoa. Thế nhưng, trong một số trường hợp nặng, bác sĩ sẽ tái phẫu thuật để đảm bảo an toàn cho người bệnh.
• Lồng quai đi: Biến chứng ít gặp này có thể khiến bệnh nhân buồn nôn, nôn ra máu và đau vùng thượng vị. Phương pháp xử lý thường gặp nhất là điều trị nội khoa hoặc tiến hành tái phẫu thuật.
• Thoát vị trong: Hầu hết trường hợp thoát vị trong sau khi mổ viêm loét dạ dày đều cần phẫu thuật lần nữa. Nếu một phần ruột đã hoại tử thì bác sĩ sẽ loại bỏ đoạn ruột đó.
• Hội chứng dumping: Để cải thiện tình trạng này, bạn cần duy trì chế độ dinh dưỡng đa dạng, phù hợp (ăn ít chất đạm và tinh bột, chia nhỏ bữa ăn), đồng thời đảm bảo lối sống khoa học, lành mạnh.
• Thiếu máu: Một trong những chức năng của dạ dày là tham gia vào quá trình tạo máu. Tuy nhiên, khi bị tổn thương, bộ phận này không thể sản xuất đủ lượng máu cần thiết. Do đó, người bệnh sẽ bị thiếu máu dần theo thời gian. Lúc này, bạn được yêu cầu sử dụng một số loại thuốc kích thích tạo máu như: viên sắt, vitamin B1, vitamin B12…
• Mắc phải một số rối loạn và bệnh lý mạn tính: Sau khi ca mổ kết thúc, bệnh nhân có thể bị rối loạn hấp thu đường, đạm, mỡ và dễ bị rối loạn tâm thần hoặc các bệnh lý mạn tính như lao phổi.

Hướng dẫn chăm sóc bệnh nhân sau khi phẫu thuật

Khi ca mổ kết thúc, người bệnh cần tăng cường uống nước cũng như bổ sung nhiều trái cây, thịt cá, rau xanh, ngũ cốc và các loại hạt, ưu tiên các món ăn mềm lỏng, dễ tiêu hóa dưới dạng canh, súp, hấp, hầm. Bên cạnh đó, độc giả nên dùng thêm một số thực phẩm chức năng chứa thành phần vitamin B12, vitamin C, vitamin D và chất sắt.

Hãy chú ý ăn chậm nhai kỹ, ăn chín uống sôi và phân chia thực đơn thành nhiều bữa ăn trong ngày (khoảng 6 bữa/ngày). Bệnh nhân tuyệt đối không sử dụng thuốc lá, rượu bia, cà phê, trà đặc, nước ngọt có ga, đồng thời kiêng cữ thức ăn cay – chua – nóng, nhiều gia vị, dầu mỡ.

Đặc biệt, hãy dành thời gian nghỉ ngơi – thư giãn hoàn toàn trong vòng 1 tuần đầu tiên sau khi phẫu thuật, hạn chế vận động nặng, duy trì tâm trạng vui vẻ, thoải mái, tránh xa mệt mỏi, lo âu và căng thẳng.

Bài viết đã giải đáp chi tiết thắc mắc: “Người bị viêm loét dạ dày có phải mổ không?” Tóm lại, trong đa số trường hợp, độc giả có thể chủ động chữa bệnh tại nhà bằng cách dùng thuốc theo đúng phác đồ điều trị của bác sĩ cũng như điều chỉnh thói quen ăn uống – sinh hoạt. Bệnh nhân sẽ chỉ được chỉ định phẫu thuật khi tình trạng viêm loét dạ dày đã diễn biến nặng nề và không thể kiểm soát.