Bất ngờ với công dụng chữa viêm mũi dị ứng của cây kinh giới

Với tác dụng tán hàn và giải biểu, cây kinh giới thường được dùng để chữa viêm mũi dị ứng và các bệnh lý ở đường hô hấp trên. Mẹo chữa từ thảo dược này có thể làm giảm triệu chứng nghẹt mũi, hắt hơi, hỗ trợ dẫn lưu dịch tiết và tăng lưu thông mũi – xoang. Tuy nhiên, cách chữa từ kinh giới chỉ có tác dụng hỗ trợ và cho hiệu quả hạn chế hơn so với tân dược.

Công dụng chữa viêm mũi dị ứng của cây kinh giới

Kinh giới là loại rau gia vị được sử dụng để ăn kèm với một số món ăn chính. Loại rau này có vị cay nhẹ, mùi thơm đặc trưng nên khá được ưa chuộng tại nước ta và một số quốc gia lân cận. Ngoài tác dụng kích thích vị giác và tạo mùi hương cho món ăn, rau kinh giới còn được dùng để thuốc chữa các bệnh ngoài da và hô hấp.

Theo y học cổ truyền, kinh giới có vị cay, the, tính ôn, tác dụng chống kinh giật, cầm máu, giải biểu và tán hàn. Vì vậy, nhân dân thường dùng thảo dược này để chữa các bệnh hô hấp do phong hàn như cảm lạnh, cảm cúm, viêm xoang và viêm mũi dị ứng. Cách dùng cây kinh giới trị viêm mũi dị ứng được khá nhiều người áp dụng vì nguyên liệu gần gũi, dễ tìm, độ an toàn khá cao và chi phí tương đối thấp.

Không giống với các bệnh hô hấp thường gặp, viêm mũi dị ứng hầu như không thể điều trị hoàn toàn. Bệnh lý này thường bùng phát vào giai đoạn chuyển mùa hoặc cũng có thể xảy ra quanh năm do tiếp xúc với các chất gây dị ứng như khói thuốc, mạt bụi, phấn hoa,…

Việc sử dụng thuốc trong thời gian dài có thể gây ra nhiều tác dụng phụ, ảnh hưởng đến chức năng gan, thận và khả năng tài chính. Vì vậy đối với viêm mũi dị ứng ở giai đoạn ổn định và có mức độ nhẹ, nhân dân thường tận dụng kinh giới cùng một số thảo dược khác để giảm viêm ở niêm mạc mũi, tăng dẫn lưu dịch tiết hô hấp và cải thiện một số triệu chứng đi kèm.

Ngoài ra y học hiện đại cũng nhận thấy, thảo dược này chứa nhiều vitamin C và một số hợp chất thực vật có lợi cho sức khỏe. Do đó, dùng rau kinh giới qua các bài thuốc hoặc bổ sung vào chế độ ăn có thể tăng cường khả năng miễn dịch và giảm nhẹ một số triệu chứng ở đường hô hấp trên.

Hơn nữa, nghiên cứu của một nhóm tác giả Hàn Quốc được công bố trên Tạp chí Y – Sinh học cũng cho thấy, hoạt chất trong lá kinh giới có khả năng kháng dị ứng, giải mẫn cảm và giảm hoạt động phóng thích histamine – chất trung gian gây ra phản ứng dị ứng.

Tuy nhiên, cách điều trị bằng cây kinh giới chỉ thích hợp với trường hợp bệnh nhẹ. Đối với viêm mũi dị ứng đã phát sinh bội nhiễm, nên điều trị bằng kháng sinh theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát nhiễm trùng và ngăn ngừa biến chứng.

5 Cách dùng rau kinh giới trị viêm mũi dị ứng

Có nhiều cách sử dụng rau kinh giới chữa viêm mũi dị ứng. Nếu chỉ gặp phải các triệu chứng nhẹ như nghẹt mũi, hắt hơi và sổ mũi, bạn có thể dùng món cháo và bài thuốc xông từ thảo dược này để cải thiện. Tuy nhiên trong trường hợp hắt hơi nhiều, cơ thể mệt mỏi, khoang mũi viêm và ứ đặc dịch,… nên phối hợp kinh giới cùng với một số thảo dược khác.

Dưới đây là một số cách dùng rau kinh giới trị viêm mũi dị ứng được lưu truyền rộng rãi trong dân gian:

1. Dùng bài thuốc xông từ lá kinh giới

Bài thuốc xông từ lá kinh giới có tác dụng cải thiện triệu chứng của bệnh viêm xoang và viêm mũi dị ứng. Tinh dầu từ thảo dược này có đặc tính tiêu viêm, sát trùng nhẹ và giảm kích thích niêm mạc. Ngoài ra, xông mũi đẩy hơi nước đi sâu vào cơ quan hô hấp giúp làm ẩm niêm mạc, giảm tình trạng kích ứng và hỗ trợ loại bỏ dị nguyên tích tụ bên trong khoang mũi và cổ họng.

Sau khi xông, nên xì mũi nhẹ nhàng để làm sạch dịch tiết ứ đọng trong các xoang, khoang mũi và đẩy dị nguyên ra bên ngoài. Nếu thực hiện đều đặn 1 – 2 lần/ ngày, các triệu chứng của viêm mũi dị ứng có xu hướng thuyên giảm đáng kể.

Cách thực hiện bài thuốc xông mũi từ lá kinh giới:

• Rửa sạch 1 nắm lá kinh giới và để ráo nước
• Đun sôi 1 – 1.5 lít nước, sau đó cho kinh giới vào và đun thêm 5 phút
• Thêm 1 thìa cà phê muối và gừng tươi hoặc sả
• Xông mũi trong 10 – 15 phút

2. Bài thuốc từ kinh giới trị viêm mũi dị ứng do phong hàn

Viêm mũi dị ứng thường khởi phát mạnh khi thời tiết chuyển lạnh đột ngột. Theo dân gian, tình trạng này được gọi là nhiễm phong hàn. Gió và khí lạnh xâm nhập vào cơ thể khiến khí huyết bất thông, kinh mạch ứ trệ ở phế và khiếu (mũi) mà gây ra bệnh.

Đối với viêm mũi dị ứng do phong hàn, nhân dân sử dụng kinh giới kết hợp với tô diệp và phòng phong. Tô diệp (lá tía tô) có vị cay, mùi thơm, tính ấm, tác dụng hóa đờm, giải uất và tán phong hàn. Trong khi đó, phòng phong có vị ngọt, cay, tính ấm, tác dụng trừ phong thấp, khu phong và giải biểu.

Kết hợp 3 loại dược liệu này giúp khu phong, tán hàn, loại bỏ khí lạnh bằng cách giải biểu (làm cơ thể ra mồ hôi) và giảm đau nhức. Dùng bài thuốc từ kinh giới, phòng phong và tô diệp trong vài ngày có thể giảm các triệu chứng của viêm mũi dị ứng khá rõ rệt.

Hướng dẫn thực hiện:

• Chuẩn bị tô diệp, phòng phong và kinh giới mỗi thứ 12g
• Rửa sạch dược liệu, cho vào ấm và sắc kỹ
• Uống thuốc khi còn ấm, mỗi ngày dùng 1 thang

3. Bài thuốc đặc trị từ lá kinh giới và các thảo dược khác

Đối với viêm mũi dị ứng quanh năm (xảy ra do thời tiết, tiếp xúc phấn hoa, lông chó mèo,…) nhân dân thường kết hợp kinh giới cùng với các thảo dược có tác dụng thanh nhiệt, tán hàn, trừ thấp, thông khiếu và giải biểu như bồ công anh, cam thảo, tía tô, bạch chỉ, thương nhĩ tử,…

Bài thuốc này có tác dụng đặc trị viêm mũi dị ứng nên hiệu quả rõ rệt hơn so với các bài thuốc khác. Áp dụng bài thuốc đều đặn có thể làm giảm các triệu chứng khó chịu như nghẹt mũi, sổ mũi, hắt hơi, ngứa mắt, nặng mặt và hỗ trợ thúc đẩy lưu thông dịch ở mũi – xoang.

Hướng dẫn thực hiện:

• Chuẩn bị bồ công anh 20g, tía tô, xương bồ, kinh giới và thương nhĩ tử (sao) mỗi thứ 16g, cam thảo, bạch chỉ và xuyên khung mỗi thứ 10g
• Cho dược liệu vào ấm và sắc kỹ
• Chia nước sắc thành nhiều lần uống và dùng hết trong ngày
• Sử dụng đều đặn mỗi ngày 1 thang cho đến khi triệu chứng thuyên giảm

4. Giảm viêm mũi dị ứng với món cháo kinh giới

Ngoài bài thuốc xông và uống, bạn cũng có thể bổ sung món cháo kinh giới để hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng và các chứng bệnh hô hấp thường gặp vào mùa lạnh như cảm lạnh và viêm xoang. Để tăng hiệu quả, nhân dân thường phối hợp thảo dược này cùng với một số dược liệu có tác dụng tán phong hàn, giải biểu và kháng dị ứng như bạc hà, đạm đậu xị và phòng phong.

Cháo kinh giới có tác dụng cung cấp dinh dưỡng, giảm mệt mỏi, cải thiện chứng sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, hỗ trợ giảm đau đầu và chóng mặt.

Cách nấu cháo kinh giới hỗ trợ điều trị viêm mũi dị ứng:

• Chuẩn bị kinh giới 10g, đạm đậu xị 8g, bạch hà 6g, phòng phong 12g, gạo tẻ 80g, đường trắng
• Rửa sạch dược liệu rồi cho vào nồi nước, đun sôi
• Sau đó vớt bỏ bã và cho gạo tẻ vào nấu thành cháo
• Khi cháo chín nhừ thì tắt bếp, thêm đường trắng vào, khuấy đều và ăn khi nóng

5. Chữa viêm mũi dị ứng bằng hoa kinh giới

Không chỉ dùng lá và thân kinh giới, nhân dân còn tận dụng hoa kinh giới (kinh giới tuệ) để chữa các bệnh hô hấp do phong hàn xâm nhập.

Theo ghi chép, kinh giới tuệ có vị hơi cay, chát, tính mát, mùi thơm, tác dụng tiêu viêm, giải độc, tán ứ và thanh nhiệt. Bài thuốc từ hoa kinh giới có khả năng giảm nghẹt mũi, sổ mũi, đau đầu do viêm mũi dị ứng và cảm lạnh.

Cách thực hiện bài thuốc trị viêm mũi dị ứng bằng hoa kinh giới:

• Chuẩn bị hoa kinh giới sống và rễ bạch chỉ bằng lượng nhau
• Đem phơi khô, tán bột mịn và bảo quản trong lọ thủy tinh
• Mỗi lần dùng 4 – 8g uống với nước chè nóng cho cơ thể đổ mồ hôi
• Dùng bài thuốc 2 lần/ ngày cho đến khi triệu chứng thuyên giảm

Lưu ý khi dùng cây kinh giới chữa viêm mũi dị ứng

Mẹo chữa viêm mũi dị ứng bằng cây kinh giới được khá nhiều người áp dụng. Mẹo chữa này có thể làm giảm một số triệu chứng khó chịu, hỗ trợ loại bỏ dị nguyên và thúc đẩy lưu thông mũi – xoang.

Tuy nhiên khi thực hiện cách chữa từ kinh giới, cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Cách dùng kinh giới trị viêm mũi dị ứng chỉ có tác dụng hỗ trợ điều trị. Vì vậy, chỉ nên áp dụng mẹo chữa này trong trường hợp bệnh có mức độ nhẹ. Trong trường hợp cần thiết, có thể phối hợp mẹo chữa từ thảo dược với sử dụng thuốc để tăng hiệu quả.
• Bài thuốc từ kinh giới có tác dụng chậm hơn so với tân dược. Hơn nữa, hiệu quả của các mẹo chữa từ tự nhiên còn phụ thuộc vào cơ địa. Do đó nếu không nhận thấy cải thiện rõ rệt, nên đổi phương pháp để tránh gây ảnh hưởng và làm gián đoạn quá trình điều trị.
• Để hỗ trợ hiệu quả của các phương pháp điều trị, nên tránh tiếp xúc với các yếu tố có khả năng dị ứng như phấn hoa, nấm mốc, bụi bẩn, mạt bụi, vải len dạ, hóa chất, khói thuốc,… Bên cạnh đó, nên sử dụng máy lọc không khí và thiết bị tạo độ ẩm để giảm kích ứng lên niêm mạc mũi.
• Viêm mũi dị ứng có xu hướng tiến triển dai dẳng, mãn tính và tái phát nhiều lần. Do đó, nên chủ động xây dựng chế độ ăn uống khoa học và tập thể dục thường xuyên để cải thiện sức khỏe, nâng cao chức năng đề kháng và hạn chế nguy cơ bệnh tái phát.

Cách chữa viêm mũi dị ứng bằng kinh giới khá đơn giản, dễ thực hiện và tương đối an toàn. Vì vậy, bạn có thể áp dụng mẹo chữa này thường xuyên để giảm nhẹ các triệu chứng khó chịu. Tuy nhiên trong trường hợp cần thiết, nên phối hợp với thuốc Tây theo hướng dẫn của bác sĩ.