Khám bệnh trĩ gồm những gì? Thông tin cần biết

Khám bệnh trĩ là việc cần thực hiện ngay khi phát hiện các dấu hiệu của bệnh. Việc này nhằm xác định mức độ của bệnh, bác sĩ sẽ dựa vào đó để đề ra các phương pháp chữa bệnh phù hợp. Người bệnh không nên trì hoãn việc khám bệnh trĩ vì chỉ khiến bệnh chuyển biến ngày càng xấu đi. Vậy khám bệnh trĩ gồm những gì? Quy trình khám ra sao? Hãy cùng tham khảo trong bài viết dưới đây.

Khám bệnh trĩ gồm những gì?

Khám bệnh trĩ chính là hình thức khám chẩn đoán bệnh chính xác bằng các biện pháp khám lâm sàng và nội soi. Các phương pháp chẩn đoán này sẽ được thực hiện ngay khi bệnh nhân có các dấu hiệu của bệnh trĩ, trước khi bắt đầu sử dụng thuốc hoặc thực hiện các phương pháp điều trị khác.

Hiện nay, có 3 loại bệnh trĩ chính gồm trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp. Để có thể chẩn đoán chính xác được loại bệnh trĩ mà người bệnh đang mắc phải, bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành hỏi một vài câu hỏi liên quan đến triệu chứng đã xảy ra, sau đó sẽ quan sát hậu môn bằng mắt thường và cuối cùng sẽ tiến hành nội soi hậu môn trực tràng. Thực hiện lần lượt các bước này sẽ giúp bác sĩ có cơ sở xác định được loại bệnh trĩ, mức độ nặng nhẹ cũng như bệnh có nghiêm trọng hay không.

Bệnh trĩ giai đoạn đầu có diễn biến rất âm thầm, các biểu hiện không thực sự rõ ràng. Kèm theo đó là tâm lý e ngại nên dù có biểu hiện của bệnh nhưng người bệnh vẫn không đi khám và điều trị.

Điều này khiến cho bệnh ngày càng trở nặng hơn, gây nhiều khó khăn, bất tiện trong sinh hoạt hằng ngày cũng như gây ra các biến chứng nguy hiểm. Bởi bệnh trĩ càng nặng thì thời gian điều trị bệnh sẽ càng lâu và phức tạp.

Bởi vậy, nếu phát hiện các dấu hiệu của bệnh thì bệnh nhân cần đi khám để có hướng điều trị thích hợp ngay từ lúc bệnh vừa khởi phát. Như vậy, việc điều trị sẽ dễ đạt được hiệu quả trị bệnh cao và tiết kiệm chi phí tốt hơn.

Vì sao cần phải khám bệnh trĩ?

Việc khám bệnh trĩ cũng rất đơn giản chứ không phức tạp như nhiều người vẫn nghĩ. Ban đầu, người bệnh hoàn toàn có thể dễ dàng phát hiện được các triệu chứng của bệnh thông qua những biểu hiện bên ngoài khi quan sát hậu môn.

Trường hợp bệnh chưa chuyển biến nặng, các dấu hiệu còn mờ nhạt thì người bệnh có thể tự khám bệnh trĩ tại nhà nếu chưa thể đến bệnh viện sớm. Tuy nhiên, người bệnh vẫn nên đến bệnh viện càng sớm càng tốt để tiến hành thăm khám và chẩn đoán bệnh một các chính xác.

Trường hợp phát hiện thấy có búi trĩ lòi ra ngoài lỗ hậu môn kèm theo các triệu chứng như ngứa ngáy, chảy máu, đau rát hoặc xuất hiện dịch nhầy khi đi đại tiện thì người bệnh cần nhanh chóng đến bệnh viện hoặc các cơ sở y tế để kiểm tra chính xác bệnh lý và nguyên nhân gây bệnh.

Nếu là bệnh trĩ thì sẽ tiến hành xem xét loại trĩ, kiểm tra mức độ nghiêm trọng, tổn thương. Từ đó bác sĩ sẽ có đánh giá và đưa ra phác đồ trị bệnh hiệu quả nhất.

Thông thường, khi tiến hành khám bệnh trĩ thì tư thế nằm khám của mỗi đối tượng sẽ khác nhau:

• Nữ giới: nằm nghiêng, lưng hơi cong, hai chân hai chân đan xen vào nhau, đầu hơi gập xuống. Người nữ nằm trong tư thế này sẽ quay lưng lại về phía bác sĩ, giúp người bệnh thoải mái hơn về mặt tâm lý trong quá trình khám bệnh.
• Nam giới: nằm ngửa, 2 tay ôm 2 đầu gối và dùng khăn che đi bộ phận nhạy cảm khác ngoài hậu môn.

Khi tiến hành thăm khám, bác sĩ sẽ quan sát bằng mắt thường trước và dùng tay để sờ xung quanh vùng hậu môn. Như vậy để giúp nắm được mức độ tổn thương vùng hậu môn, có nứt hay sa trực tràng gì hay không. Sau đó sẽ dùng ngón tay trỏ cho vào lỗ hậu môn và kiểm ra một lần.

Quá trình khám bệnh trĩ rất nhạy cảm nên hầu như nhiều người bệnh cảm thấy e ngại. Tuy nhiên, về cơ bản quá trình khám càng chi tiết bao nhiêu thì sẽ giúp cho bác sĩ dễ dàng nắm bắt được tình hình của bệnh. Vì vậy, hãy nhớ đi khám ngay khi có bất kỳ dấu hiệu bệnh nào nhé!

Quy trình khám bệnh trĩ tại bệnh viện, các cơ sở y tế

Khi bạn cảm thấy mình có các dấu hiệu của bệnh trĩ thì hãy đến chuyên khoa Hậu môn – trực tràng hoặc khoa Tiêu hóa để được bác sĩ tiến hành thăm khám và chẩn đoán xem có đúng là mắc bệnh trĩ hay không. Nếu đúng thì người bệnh sẽ được tư vấn phác đồ điều trị phù hợp và hiệu quả nhất.

Việc khám bệnh trĩ tại các bệnh viện chuyên khoa hay các cơ sở y tế không quá phức tạp như nhiều người vẫn nghĩ. Theo đó, quy trình khám bệnh trĩ diễn ra như sau:

 Bước 1: Thăm khám sơ bộ ban đầu

Khi bạn bước vào phòng khám, bác sĩ sẽ bắt đầu buổi khám bệnh bằng một loạt các câu hỏi liên quan đến các vấn đề sau:

• Vì sao bạn lại nghi ngờ bản thân mắc bệnh trĩ mà đi khám?
• Tính chất công việc hiện tại của bạn?
• Thói quen ăn uống hằng ngày của bạn ra sao?
• Bạn có thường xuyên vận động hay không?
• Bạn đã từng có tiền sử mắc các bệnh về táo bón, đại tràng hay chưa?
• Trong gia đình bạn có ai có tiền sử mắc bệnh trĩ không?
• Trước hoặc đang trong thời điểm này, bạn có sử dụng bất kỳ loại thuốc tây, vitamin, thảo dược hay thực phẩm chức năng nào không?
• Bạn có thường xuyên uống nước không? Hàm lượng chất xơ nạp vào trong cơ thể mỗi ngày là bao nhiêu? Có thường xuyên uống rượu bia hay không?
• Quá trình bạn đi đại tiện như thế nào? Bao lâu thì đi đại tiện một lần? Trong quá trình đi đại tiện có xảy ra vấn đề gì hay không?
• Các triệu chứng nào đã xảy ra? Chúng xảy ra từ khi nào? Kéo dài trong bao lâu và mức độ nghiêm trọng của chúng?
• Có từng đi khám bệnh trĩ ở đâu chưa?
• Có từng trị bệnh bằng thuốc hay áp dụng phương pháp trị bệnh nào khác chưa?

Chú ý trong quá trình trao đổi thông tin cùng bác sĩ, người bệnh cần phải phối hợp trả lời thành thật, chính xác và không được che giấu bất kỳ điều gì về bệnh. Nếu không biết thì có thể đặt câu hỏi cho bác sĩ để được giải đáp.

Sự tương tác sẽ giúp bác sĩ nắm được tình hình, nguyên nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng hiện tại. Từ đó, người bệnh cũng sẽ hiểu được bệnh lý của mình cũng như hướng điều trị hiệu quả. Người bệnh có thể chủ động hỏi một số câu như:

• Các triệu chứng này xuất hiện do nguyên nhân gì?
• Những triệu chứng này chỉ xảy ra tạm thời hay vĩnh viễn?
• Bệnh có trị được dứt điểm hay không?
• Bệnh có gây ra biến chứng nguy hiểm nào không?
• Cách điều trị, chăm sóc nào thì nhanh khỏi nhất?

Bước 2: Kiểm tra bên ngoài hậu môn

Sau khi đã thực hiện khảo sát sơ bộ về tình hình của người bệnh, biết được các triệu chứng hiện tại thì bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành thăm khám vùng bên ngoài hậu môn. Bước này nhằm giúp bác sĩ kiểm tra được các dấu hiệu bệnh lý liên quan (nếu có) như:

• Các vết nứt ở hậu môn
• Chất nhầy xuất hiện ở hậu môn
• Sa búi trĩ
• Kích ứng da
• Sưng phồng và nổi cục ở hậu môn
• Huyết khối tĩnh mạch (tình trạng xuất hiện cục máu đông bên trong tĩnh mạch).

Bước 3: Khám trực tràng

Đây là một bước quan trọng trong quá trình khám bệnh trĩ cũng như biết được mức độ nghiêm trọng của bệnh. Phương pháp khám này rất nhạy cảm, bắt buộc người bệnh phải cởi hết quần áo khiến cho bệnh nhân cực kỳ bối rối, nhất là phụ nữ và những người lần đầu tiên khám.

Tuy nhiên, việc vượt qua chướng ngại tâm lý và giữ tâm trạng thoải mái nhất trong suốt quá trình khám bệnh là cách tốt nhất để phối hợp với bác sĩ. Giúp quá trình khám diễn ra nhanh chóng, không đau đớn.

Quy trình thực hiện khám trực tràng diễn ra như sau:

• Trước khi bắt đầu khám, người bệnh sẽ phải cởi bỏ hết quần áo cá nhân và thay bằng đồ của bệnh viện cung cấp và lưu ý và từ vùng bụng trở xuống phải để trống.
• Bác sĩ sẽ đeo găng tay và dùng ngón tay trỏ đưa vào trong trực tràng. Trước khi thực hiện, bác sĩ sẽ dùng chất bôi trơn thoa vào bên trong trực tràng để tránh gây đau đớn cho bệnh nhân.
• Bác sĩ sẽ thăm khám một lúc để giúp kiểm tra cấu trúc bên trong hậu môn, xem xét mọi ngóc ngách và ghi nhận các bất thường đang diễn ra bên trong trực tràng.

Ngoài ra, bác sĩ cũng sẽ xem xét tới các yếu tố có xuất hiện máu hay chất nhầy trên bao tay không cũng như một vài các dấu hiệu khác để việc chẩn đoán bệnh trĩ được chính xác hơn.

Đây là quy trình thăm khám trực tràng phổ biến, tuy nhiên không phải trường hợp bị trĩ nội nào cũng đều được chẩn đoán chính xác thông qua việc khám bằng tay này. Nếu sau khi khám xong mà kết quả vẫn chưa rõ ràng thì bác sĩ sẽ yêu cầu người bệnh thực thêm một số các xét nghiệm để có kết quả chính xác nhất.

Bước 4: Thực hiện các xét nghiệm cần thiết

Để đảm bảo kết quả kiểm tra bệnh trĩ chính xác nhất thì người bệnh có thể sẽ được chỉ định thực hiện một số các xét nghiệm cận lâm sàng sau:

Xét nghiệm máu

Nếu bệnh nhân bị trĩ thường xuyên đi ngoài ra máu thì sẽ rất dễ dẫn đến tình trạng thiếu máu. Do đó, việc thực hiện xét nghiệm máu sẽ rất có ích trong việc phát hiện tình trạng này.

Bên cạnh đó, việc tăng hàm lượng bạch cầu trong máu cũng là một biến chứng rất phổ biến khi bị nhiễm trùng hậu môn. Bởi vậy, việc xét nghiệm máu sẽ hỗ trợ rất nhiều trong việc đưa ra kết luận bệnh chính xác.

Nội soi hậu môn, trực tràng

Đây là phương pháp được các chuyên gia đánh giá là cho kết quả chính xác về bệnh trĩ cũng như mức độ nặng nhẹ của bệnh.

Bác sĩ sẽ sử dụng một ống nội soi mềm có gắn camera ở đầu ống, đưa nhẹ nhàng vào bên trong hậu môn và trực tràng rồi bắt đầu quan sát kết quả hiển thị trên màn hình. Phương pháp này giúp bác sĩ nhìn thấy rõ ràng những tổn thương bên trong hậu môn, dễ dàng phát hiện sự tăng sinh và các bất thường ở mô lót cũng như các vấn đề khác.

Phương pháp này thường được thực hiện trong vài phút và không gây đau đớn nên thường không cần phải tiến hành gây mê.

Bước 5: Chẩn đoán phân biệt các bệnh lý tương tự

Dấu hiệu rõ rệt nhất của bệnh trĩ đó là khiến cho bệnh nhân chảy máu khi đi đại tiện và gây đau rát dữ dội. Tuy nhiên, có rất nhiều bệnh lý khác cũng có dấu hiệu này. Chính vì vậy, bác sĩ cần khám thật kỹ lưỡng, chú ý đến các biểu hiện trong quá trình thăm khám hoặc kết quả nội sôi để có thể chẩn đoán chính xác bệnh trĩ với các bệnh lý khác.

Một số bệnh lý có dấu hiệu tương tự với bệnh trĩ như:

Nứt kẽ hậu môn

Nứt kẽ hậu môn là một trong những bệnh lý dạng viêm nhiễm xảy ra ở khu vực hậu môn. Bệnh gây ra các vết rách, nứt hình giọt nước tại hậu môn và có thể gây ra chảy máu, đau rát dữ dội. Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng khi người bệnh đi đại tiện.

Bệnh này hoàn toàn có thể quan sát được bằng mắt thường vì các vết nứt thường xuất hiện xung quanh lỗ hậu môn. Bệnh có tỷ lệ tự khỏi không cao nên người bệnh cần lưu ý chữa trị càng sớm càng tốt, vì hậu môn rất dễ bị vi khuẩn tấn công nên dễ diễn biến trầm trọng khi không được kiểm soát.

Polyp đại trực tràng

Polyp đại trực tràng là một bệnh khá phổ biến. Nó thực chất là những khối u lồi vào trong lòng đại trực tràng do sự tăng sinh quá mức của niêm mạc đại trực tràng. Bệnh này thường xuất hiện chủ yếu ở những người trên 50 tuổi, rất ít trường hợp người bệnh là trẻ nhỏ và người trưởng thành.

Thường thì khi bệnh vừa khởi phát, polyp đại trực tràng còn nhỏ nên các triệu chứng rất mờ nhạt, không rõ ràng. Nhưng khi bệnh chuyển biến xấu hơn thì các triệu chứng cũng rất âm thầm và giống với nhiều bệnh khác như đi ngoài có máu tươi, phân lỏng, đau bụng…Vì vậy, người bệnh cần tiến hành nội soi để có thể phân biệt giữa polyp đại trực tràng và bệnh trĩ.

Bệnh viêm ruột

Viêm ruột là tình trạng viêm xảy ra ở ruột do vi khuẩn và virus xâm nhập gây bệnh. Trong đó, bệnh Crohn hay bệnh viêm loét đại tràng đều thuộc bệnh viêm ruột. Một trong những dấu hiệu phổ biến nhất của bệnh là đi đại tiện ra máu, nhiều chất nhầu kèm theo đau bụng, tiêu chảy…

Vì vậy, bác sĩ cũng sẽ chỉ định người bệnh thực hiện nội soi hoặc các biện pháp chẩn đoán khác nhằm xác định chính xác bệnh lý người bệnh đang mắc phải là viêm ruột hay bệnh trĩ.

Rò hậu môn

Rò hậu môn là tình trạng xuất hiện một rãnh nhỏ ở giữa phần cuối ruột và da gần hậu môn. Đặc điểm của hậu môn là bên trong có chứa rất nhiều tuyến nhỏ. Khi bị rò hậu môn thì một trong những tuyến này bị tắc do áp xe hoặc bị nhiễm trùng.

Triệu chứng của bệnh rò hậu môn cũng rất giống với bệnh trĩ như gây đau đớn liên tục khi di chuyển, ngồi xuống, đi đại tiện hoặc ho mạnh, chảy dịch mủ, đi ngoài ra máu, sung đỏ quanh hậu môn. Vì vậy, việc kiểm tra lỗ rò bằng biện pháp nội soi sẽ giúp bác sĩ phát hiện được lỗ rò nếu có và có cơ sở để phân biệt chính xác là bị rò hậu môn hay bệnh trĩ.

Bước 6: Kết luận bệnh và tư vấn điều trị

Đây là bước cuối cùng trong quy trình khám bệnh trĩ tại các cơ sở y tế. Từ các kết quả thăm khám, thông tin thu thập được từ mắt thường, nội soi…bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra kết quả chẩn đoán bệnh chính xác và đưa ra phác đồ điều trị thích hợp với từng người bệnh.

Bên cạnh các phương pháp điều trị bệnh trĩ thì bác sĩ cũng sẽ hướng dẫn người bệnh thực hiện chế độ sinh hoạt cũng như ăn uống phù hợp tốt cho việc hỗ trợ quá trình điều trị bệnh trĩ.

Ngoài ra, với những trường hợp người bệnh được đặt lịch hẹn tái khám, người bệnh cần tuân thủ và tái khám đúng lịch của bác sĩ. Điều này sẽ giúp cho bác sĩ nắm được tiến triển của bệnh sau khi điều trị theo phác đồ và có điều chỉnh thích hợp khi cần thiết.

Những điều cần lưu ý khi khám bệnh trĩ

Để quá trình khám bệnh trĩ diễn ra suôn sẻ, thuận lợi và cho ra kết quả chính xác thì người bệnh cần lưu ý một số điều sau đây:

• Đối với những trường hợp bệnh ở mức độ nặng thì người bệnh không nên tự ý khám bệnh trĩ tại nhà. Chỉ nên khám tại nhà để nhận biết sớm các triệu chứng và sau đó phải đi gặp các sĩ chuyên khoa để khám lại và điều trị.
• Vùng hậu môn trực tràng là bộ phận rất nhạy cảm, dễ nhiễm trùng nên khi phát hiện bất kỳ dấu hiệu bất ổn nào thì người bệnh cũng cần phải đi khám ngay tại các cơ sở y tế uy tín.
• Khi đi khám trĩ, người bệnh nên mặc quần áo thoáng mát, rộng rãi và nên đi vào buổi sáng sớm là tốt nhất để tránh phải xếp hàng chờ đợi mệt mỏi.
• Nên nhịn ăn sáng khi đi khám để tránh trường hợp bị đau bụng trong khi khám tại bệnh viện.
• Nên chia sẻ thành thật, đừng ngại ngùng, giấu diếm bệnh hay các loại thuốc bạn đã sử dụng trước đó hay tiền sử bệnh lý của mình.
• Tuân thủ đúng phác đồ điều trị mà bác sĩ hướng dẫn, không tự ý sử dụng thuốc khác hoặc thay đổi liều dùng.
• Với những trường hợp bắt buộc phải cắt trĩ thì người bệnh cần chuẩn bị tâm lý trước, đến bệnh viện đúng hẹn và sau đó phải thực hiện các biện pháp chăm sóc vết thương theo sự chỉ dẫn của bác sĩ.

Với những thông tin chi tiết về quy trình khám bệnh trĩ trong bài viết này sẽ giúp người bệnh hiểu rõ hơn về nó. Khi có bất kỳ biểu hiện hay nghi ngờ mắc bệnh thì hãy nhanh chóng đến bệnh viện khám và điều trị đúng cách. Không nên e ngại hay trì hoãn vì điều này chỉ khiến cho bệnh ngày càng nghiêm trọng và khó điều trị hơn mà thôi.