Người bị Zona thần kinh nên ăn và kiêng ăn gì?

Là bệnh lý tương đối nguy hiểm, bệnh Zona thần kinh có thể gây ra nhiều biến chứng khó lường như: nhiễm trùng da, viêm gan, viêm tụy, viêm màng não, xuất huyết tiểu cầu… Trong quá trình chữa bệnh, bên cạnh việc tự giác tuân thủ mọi chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, bệnh nhân cần xây dựng chế độ dinh dưỡng cân bằng, khoa học. Vậy người bị Zona thần kinh nên ăn và kiêng gì?

Người bị Zona thần kinh nên ăn gì cho mau khỏi?

Tương tự thủy đậu, bệnh Zona thần kinh do virus varicella zoster gây ra. Khi mắc phải vấn đề này, làn da của bệnh nhân sẽ xuất hiện nhiều cụm mụn nước ở một bên cơ thể hoặc dọc đường đi của một dây thần kinh nào đó. Bệnh lý sẽ nhanh chóng lây lan sang các vùng da lân cận khi mụn nước bắt đầu vỡ ra. Thêm vào đó, người bệnh có thể bị sốt cao, nhức đầu, sợ ánh sáng.

Thông thường, bệnh nhân không nhận ra triệu chứng của bệnh Zona thần kinh cho đến khi bệnh tình tiến triển nghiêm trọng. Theo các chuyên gia, một số loại thực phẩm có thể góp phần cải thiện tình trạng bệnh lý trong khi nhiều loại thực phẩm khác lại thúc đẩy triệu chứng bùng phát mạnh mẽ. Như vậy, những người bị Zona thần kinh nên ăn gì, kiêng gì?

Đầu tiên, để kiểm soát triệu chứng hiệu quả, độc giả hãy bổ sung nhóm thực phẩm giàu lysine, vitamin B6, vitamin B12, vitamin C và chất kẽm. Cụ thể:

1. Nhóm thực phẩm giàu lysine

Lysine là dưỡng chất rất quan trọng trong quá trình hồi phục bệnh Zona thần kinh bởi loại axit amin này có khả năng ức chế hoạt động của virus gây hại, đồng thời củng cố hệ miễn dịch và nâng cao sức đề kháng của cơ thể.

Các chuyên gia khuyến cáo, thực đơn dinh dưỡng hàng ngày của người bệnh cần đảm bảo đủ 1250g lysine. Độc giả có thể bổ sung chất dinh dưỡng này bằng cách dung nạp sữa, tôm, thịt bò, thịt heo, thịt gà, cá ngừ, hạt bí đỏ, các loại đậu và các loại phô mai. Riêng đối với thịt gà, bệnh nhân chỉ nên dùng tối đa 200g thịt/ngày vì thịt gà cũng chứa axit arginine (một dưỡng chất cản trở quá trình điều trị bệnh Zona thần kinh).

2. Nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin B6

Vitamin B6 (pyridoxine) là một loại axit amin có thể tan trong nước, giữ vai trò vô cùng thiết yếu trong việc duy trì hoạt động trao đổi chất bên trong cơ thể, đồng thời đảm bảo các bộ phận cùng hệ thần kinh phối hợp nhịp nhàng cũng như thực hiện tốt chức năng của mình.

Khi cung cấp đầy đủ lượng vitamin B6 cần thiết mỗi ngày, chúng ta có thể chủ động ngăn ngừa bệnh trầm cảm, viêm da, đột quỵ, thiếu máu và rối loạn tâm thần. Vitamin B6 có nhiều trong thịt cá, rau củ, trái cây, gạo nguyên cám, gan động vật, các loại hạt, một số loại gia vị hoặc thảo dược sấy khô (ớt bột, nghệ, tỏi khô, bạc hà khô, xô thơm, hương thảo, kinh giới, ngải dấm, húng quế…).

3. Nhóm thực phẩm giàu vitamin B12

Vitamin B12 có thể hỗ trợ quá trình sản xuất DNA, kiểm soát số lượng hồng cầu, điều hòa hoạt động não bộ, từ đó đảm bảo hệ thần kinh luôn khỏe mạnh và giảm thiểu nguy cơ bị virus tấn công gây bệnh.

Để duy trì lượng myelin (một dưỡng chất giàu lipid bao bọc và bảo vệ dây thần kinh), chúng ta cần dung nạp đầy đủ lượng vitamin B12 cần thiết mỗi ngày. Sự thiếu hụt loại vitamin này sẽ dẫn đến nhiều tổn thương ở màng não cùng một số vấn đề khác về chức năng thần kinh (đặc biệt nghiêm trọng đối với các bệnh nhân Zona thần kinh).

Nguồn vitamin B12 tự nhiên đến từ: gan – thận động vật, cá mòi, cá hồi, cá ngừ, trứng, nghêu, thịt bò, nấm hương và các chế phẩm từ sữa.

4. Nhóm thực phẩm chứa nhiều vitamin C và kẽm

Vitamin C và kẽm có nhiều trong: rau xanh, trái cây (dâu tây, cam quýt), thịt đỏ, hải sản… Đây đều là những loại thực phẩm rất tốt cho sức khỏe tổng thể, giúp các bệnh nhân Zona thần kinh hồi phục nhanh chóng. Không chỉ cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu, chúng còn rất giàu chất kháng viêm tự nhiên. Nhờ đó, người bệnh có thể phòng ngừa nguy cơ bị virus xâm nhập và tấn công.

Riêng nhóm thực phẩm giàu kẽm có thể xoa dịu cảm giác ngứa ngáy khó chịu do các mụn nước của bệnh Zona thần kinh sinh ra. Độc giả nên dung nạp khoảng 1.3g kẽm/ngày nhằm thúc đẩy cũng như hỗ trợ cơ thể sản xuất lượng kháng thể cần thiết.

Theo các chuyên gia, ngoài bốn nhóm thực phẩm trên, tỏi, cam thảo và tía tô đất chính là ba loại thực phẩm đặc biệt mà người bệnh cần tăng cường bổ sung vào thực đơn ăn uống hàng ngày bởi:

• Tỏi: Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh rằng củ tỏi có khả năng điều trị các bệnh lý về da liễu, trong đó có Zona thần kinh. Với nhiều hoạt chất sát khuẩn, kháng viêm, loại gia vị này giúp hạn chế biến chứng nhiễm trùng và góp phần bảo vệ vùng da tổn thương. Các bác sĩ cho biết, bệnh nhân bị Zona thần kinh nên ăn tỏi thường xuyên để cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa tái phát một cách an toàn, hiệu quả.
• Cam thảo: Đối với bệnh Zona thần kinh, cam thảo có công dụng ức chế virus, đề phòng viêm nhiễm và đẩy lùi biến chứng. Bên cạnh đó, loại dược liệu này còn kiểm soát tốt một số bệnh lý về đường hô hấp và đường tiêu hóa. Người bệnh có thể chế biến các món thịt hầm với cam thảo hoặc nấu nước trà từ vị thuốc này, tuyệt đối không ăn sống (điều này có thể ảnh hưởng lớn đến sức khỏe dạ dày).
• Tía tô đất: Với đặc tính kháng viêm, loài thảo dược này có tác dụng chống lại virus và hỗ trợ chữa lành tổn thương trên bề mặt da. Bệnh nhân có thể cho thêm lá tía tô đất xắt nhuyễn vào món cháo trắng, sau đó nêm nếm gia vị vừa ăn. Vì dược liệu này tính nóng nên độc giả cần chế biến với liều lượng phù hợp.

Người bệnh Zona thần kinh nên kiêng gì?

Việc duy trì chế độ dinh dưỡng khoa học, cân bằng chính là phương án hỗ trợ điều trị bệnh Zona thần kinh vô cùng hiệu quả. Một số nhóm thực phẩm được các bác sĩ da liễu khuyến cáo bổ sung trong quá trình chữa bệnh bao gồm:

1. Thức ăn nhiều chất béo

Thức ăn nhanh, các món ăn chiên xào giàu dầu mỡ chứa nhiều chất béo gây hại cho cơ thể. Chúng có thể khiến tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn đáng kể bởi sự xúc tác từ lipid sẽ cản trở quá trình chuyển hóa dưỡng chất thành các hoạt chất tái tạo tế bào. Do đó, những tổn thương trên da cần thêm nhiều thời gian để hồi phục hoàn toàn.

2. Nhóm thực phẩm giàu gelatin

Là một chất làm đông dính thực phẩm, gelatin có nhiều trong da động vật, chân giò, sữa chua, thạch trái cây, kẹo gummies… Các bác sĩ chuyên khoa cho biết, hoạt chất này có thể tạo điều kiện thuận lợi để virus gây bệnh Zona thần kinh bùng phát và lây lan. Vì vậy, bạn nên hạn chế sử dụng nhóm thực phẩm này.

3. Nhóm thực phẩm chứa nhiều đường

Quá trình chữa lành vết thương ở các bệnh nhân tiểu đường chậm hơn rõ rệt so với những người bình thường. Điều này cũng diễn ra tương tự nếu người bệnh Zona thần kinh dung nạp quá nhiều thực phẩm chứa lượng đường cao trong suốt thời gian điều trị. Các loại đồ ngọt nhiều đường hay carbohydrate tinh chế có thể ức chế hoạt động hấp thu chất dinh dưỡng của cơ thể, từ đó cản trở sự tái tạo tế bào.

Tình trạng này khiến số lượng virus Zona thần kinh tăng lên nhanh chóng. Theo thời gian, các triệu chứng bắt đầu lan rộng. Lúc này, công tác điều trị vướng phải rất nhiều khó khăn. Đây chính là lý do bệnh nhân nên chủ động kiêng cữ đồ ngọt, bánh kẹo cũng như thận trọng với một số loại trái cây vị ngọt (nho, cà chua, hồng, việt quất…). Đó đều là những loại thực phẩm giúp virus Zona sinh sôi và phát triển.

4. Nhóm thực phẩm giàu axit amin arginine

Axit amin arginine có khả năng thúc đẩy hoạt động của virus Zona thần kinh. Nhóm thực phẩm giàu axit amin arginine, ít lysine như: lúa mì, socola, yến mạch, men bia, các loại hạt… sẽ khiến các triệu chứng mụn nước và phát ban lan rộng nhanh chóng. Đây chính là một trong những tác nhân hình thành nhiều vết sẹo lồi lõm trên da và dẫn đến hàng loạt biến chứng cho người bệnh.

5. Nhóm ngũ cốc tinh chế

Ngũ cốc tinh chế có thể nâng cao lượng đường trong máu. Tinh bột dễ làm rối loạn điện giải, kích thích nhiễm trùng và kéo dài thời gian hồi phục vết thương. Tuy nhiên, ngược lại, nếu thiếu hụt tinh bột, bệnh nhân có thể bị suy giảm miễn dịch.

Để bổ sung tinh bột một cách an toàn và hợp lý, những người bệnh Zona thần kinh cần kiêng cữ các loại thực phẩm chứa nhiều tinh bột đã trải qua quá trình tinh luyện như: bột bánh, bánh mì, các loại ngũ cốc uống… Thay vào đó, bạn hãy ăn nhiều cơm, khoai tây, khoai lang hay một số loại rau củ giàu tinh bột để ngăn ngừa biến chứng.

6. Nhóm thực phẩm chế biến sẵn

Để tăng cường thời hạn sử dụng, các nhà sản xuất thường cho thêm chất bảo quản vào những loại thực phẩm chế biến sẵn. Vì chứa nhiều phẩm màu, chất béo, gia vị nhưng lại rất ít vitamin và khoáng chất nên nhóm thực phẩm chế biến sẵn sẽ khiến triệu chứng kéo dài hoặc tái phát.

Thế nên, nhằm tránh khỏi các đợt bùng phát bệnh Zona thần kinh nghiêm trọng, bệnh nhân cần hạn chế dung nạp thịt nguội, thịt xông khói, chả bò, cá viên, bánh quy, xúc xích, pizza đông lạnh…

7. Nhóm thực phẩm chế biến từ đậu nành

Tuy thơm ngon, bổ dưỡng nhưng đậu nành cùng một số chế phẩm từ đậu nành thực sự không tốt cho sức khỏe của bệnh nhân Zona thần kinh. Khi bổ sung một lượng lớn nhóm thực phẩm này, người bệnh sẽ bị mất cân bằng điện giải và nhiễm trùng da. Do đó, để đảm bảo an toàn, bạn cần tránh dùng nhóm thực phẩm chế biến từ đậu nành.

8. Đồ uống có cồn

Đồ uống có cồn bao gồm rượu bia và nước trái cây chứa cồn. Những loại thức uống này có thể gây ra nhiều phản ứng ức chế hệ miễn dịch, đồng thời thúc đẩy virus gây bệnh lây lan nhanh chóng. Vì vậy, trong quá trình điều trị và phục hồi, người bệnh cần tuyệt đối tránh xa nhóm đồ uống này.

Hơn nữa, gan và thận là nơi tích trữ hàng loạt độc tố từ bia rượu. Nếu hai bộ phận này bị suy yếu dần theo thời gian, độc tố sẽ được chuyển tới dự trữ trong tế bào da, từ đó dẫn đến nhiều tổn thương khó chữa. Ngoài ra, đồ uống có cồn nói chung và bia rượu nói riêng có thể hạn chế hiệu quả của thuốc Tây.

Một số lưu ý giúp bệnh nhân chữa trị hiệu quả

Bên cạnh chế độ ăn uống cân bằng, hợp lý, những người bệnh Zona thần kinh cần tuân thủ tốt một số nguyên tắc chăm sóc tại nhà đơn giản dưới đây:

• Vệ sinh thân thể sạch sẽ và cẩn thận, tuyệt đối không làm vỡ mụn nước khi tắm rửa và không trực tiếp chà xát xà phòng lên bề mặt da bệnh
• Không sờ chạm hay cào gãi vị trí sang thương nhằm giảm thiểu rủi ro viêm nhiễm
• Tìm hiểu cặn kẽ về các bài thuốc dân gian chữa bệnh Zona thần kinh, tốt nhất, bạn hãy tham vấn y khoa trước khi áp dụng
• Tránh xa các tác nhân gây kích thích như: phấn hoa, lông động vật, môi trường ô nhiễm, nhiều khói bụi…
• Giữ gìn vệ sinh vùng da phát ban, nổi mụn nước bằng nước muối pha loãng hoặc các dung dịch y tế chuyên biệt theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa
• Rửa tay sạch sẽ trước – sau khi dùng bữa và trước – sau khi chăm sóc vùng da tổn thương
• Đảm bảo sang thương luôn khô thoáng, không để bụi bặm hay nước bẩn bám vào
• Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, không bó sát vào vùng da tổn thương
• Hạn chế tiếp xúc với trẻ em, phụ nữ mang thai hoặc những người đang bị suy giảm miễn dịch
• Dùng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ, không tự ý thay đổi loại thuốc, thời gian và liều lượng sử dụng
• Thông báo ngay với bác sĩ chuyên khoa nếu phát hiện các triệu chứng trở nên tồi tệ hoặc cơ thể không đáp ứng tốt với thuốc Tây
• Làm việc vừa sức, nghỉ ngơi điều độ
• Luyện tập thể dục chăm chỉ
• Duy trì tinh thần vui vẻ, lạc quan

Bài viết đã giải đáp đầy đủ thắc mắc: “Những người bị bệnh Zona thần kinh nên ăn gì, kiêng gì?” Việc xây dựng chế độ dinh dưỡng khoa học, hợp lý chính là một trong những nguyên tắc điều trị cơ bản nhất của bệnh lý này. Vấn đề quan trọng hàng đầu là ngay khi phát hiện các biểu hiện bất thường, bệnh nhân cần chủ động thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chẩn đoán chính xác và điều trị dứt điểm.