Viêm xoang cấp mủ là gì? Chẩn đoán và điều trị

Viêm xoang cấp mủ là tình trạng viêm mũi cấp tính cảnh báo tình trạng bệnh ngày càng nặng hơn. Bệnh gây ảnh hưởng đến sức khỏe và gây nhiều phiền toái trong công việc và cuộc sống của người bệnh. Vậy bệnh viêm xoang cấp mủ là gì và chữa trị ra sao? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Viêm xoang cấp mủ là gì?

Viêm xoang cấp mũ là một trong những dấu hiệu cảnh báo bệnh có nguy cơ chuyển sang giai đoạn viêm xoang mãn tính. Nếu bệnh không được chữa trị sẽ dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, việc trị dứt điểm được bệnh sẽ rất khó khăn.

Viêm xoang cấp mủ với đặc điểm xuất hiện mủ trong xoang với những màu sắc khác nhau, tùy vào mức độ nặng nhẹ của bệnh:

• Màu trắng đục hoặc vàng: Viêm xoang nhẹ
• Màu xanh: Viêm xoang nặng

Nguyên nhân gây viêm xoang cấp mủ

Theo các chuyên gia thì nguyên nhân chính gây ra căn bệnh viêm xoang cấp mủ xuất phát từ việc người bệnh không nghiêm túc trong việc điều trị và lơ là trong việc ngăn chặn các yếu tố gây khởi phát bệnh.

Chính điều này vô tình tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn xâm nhập và phát triển, tạo ra dịch mủ bên trong các hốc xoang. Ngoài ra, có thể kể đến như:

• Do người bệnh thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm: khói bụi, chất độc hại, chất hóa học,…
• Do bị viêm xoang cấp tính nhưng chủ quan, lơ là trong việc điều trị.
• Khối u, polyp nhỏ trong mũi không được phẫu thuật.
• Trẻ bị viêm nhiễm VA không được nạo diệt khuẩn.
• Yếu tố dị ứng: thời tiết, lông chó mèo, phấn hoa,…

Triệu chứng khi mắc viêm xoang cấp mủ

Ban đầu, bệnh viêm xoang khởi phát với những triệu chứng như hắt hơi, mũi đau nhức, đau đầu, đau ngứa họng, sổ mũi…Tuy nhiên, khi bệnh chuyển biến nặng hơn, có mủ trong xoang chứng tỏ bệnh đã thành mạn tính.

Lúc này, người bệnh hoàn toàn có thể dễ dàng nhận viết được bệnh đã chuyển biến nặng thông qua một số các triệu chứng sau:

• Nghẹt mũi: Người bệnh cảm thấy khó thở, cả 2 bên mũi đều rất khó hoạt động. Tình trạng này còn có thể khiến người bệnh bị giảm khứu giác, gây ra cảm giác ăn không ngon, ngủ không yên. Thậm chí, sẽ vô tình gây nguy hiểm nếu người bệnh không thể phân biệt được mùi khí hoặc hơi độc.
• Chảy nước mũi: Nước mũi màu vàng lục bắt đầu chảy ra thường xuyên hơn và có mùi hôi rất khó chịu. Một số trường hợp nước mũi đi thẳng xuống cổ họng gây ra viêm họng hoặc tình trạng hôi miệng.
• Đau nhức khắp vùng mặt: Các cơn đau, cơn co thắt cơ mặt xuất hiện thường xuyên, có tính chu kỳ. Thường thì triệu chứng này xảy ra nhiều vào thời điểm trời gần sáng, khi mà lượng dịch mủ tích tụ ứ lại trong xoang nhiều hơn.
• Mệt mỏi, không tập trung: Người bệnh viêm xoang có mủ thường thường xuyên bị mệt mỏi, uể oải khiến cho cuộc sống bị đảo lộn, công việc giảm sút do không thể tập trung được.

Bên cạnh những triệu chứng trên, bệnh viêm xoang cấp mủ cũng có thể đi kèm với một số biểu hiện khác như: đau tai, ù tai, nhức đầu, sốt, buồn nôn…

Bệnh viêm xoang cấp mủ có nguy hiểm không?

Viêm xoang cấp mủ xảy ra do vi khuẩn, thực chất nó sẽ không quá nguy hiểm nếu được can thiệp và điều trị sớm. Tuy nhiên, nếu chẳng may bệnh không được chữa trị đúng cách sẽ gây ra hàng loạt các biến chứng cũng như bệnh dai dẳng rất khó trị.

Cụ thể, việc để bệnh diễn biến xấu đi không kiểm soát có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm tấy tổ chức hốc mắt
• Viêm tắc tĩnh mạch xoang hang
• Áp xe não
• Áp xe ngoài màng cứng
• viêm xoang cấp mủ nguy hiểm không
• Bệnh có thể chuyển sang mãn tính với các triệu chứng dai dẳng

Cách điều trị viêm xoang cấp mủ

Theo thông tin từ các chuyên gia, để điều trị được triệt để căn bệnh này thì cần tuân thủ các nguyên tắc cũng chính là giải quyết dứt điểm các vấn đề sau:

• Ức chế nhiễm trùng, giải quyết nguyên nhân gây bệnh
• Tái tạo sự dẫn lưu và phục hồi chức năng xoang
• Chăm sóc mũi xoang và dự phòng bệnh tái diễn

Điều trị theo phác đồ của bác sĩ

Hầu hết những trường hợp viêm xoang cấp mủ, bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh sử dụng các loại thuốc kháng sinh để tiêu diệt các loại vi khuẩn gây bệnh trong cơ thể.

Các loại thuốc kháng sinh được chỉ định sử dụng phổ biến như:

• Amoxicillin
• Trimethoprim
• Sulfamethoxazol

Bên cạnh đó, tùy vào tình trạng của bệnh mà bác sĩ sẽ kê thêm một số loại thuốc hỗ trợ để quá trình trị bệnh hiệu quả hơn:

• Steroid xịt mũi: điều trị nghẹt mũi, thông xoang hiệu quả. Lưu ý, người bệnh chỉ nên sử dụng thuốc này trong vòng 1 tuần trở lại, tránh lạm dụng vì thuốc có thể gây tác dụng phụ, gây ra nhờn thuốc.
• Thuốc giảm đau: giảm triệu chứng đau nhức vùng mũi, cơ mặt.
• Thuốc kháng Histamine: giảm các triệu chứng ngứa mũi, sổ mũi tuy nhiên không có tác dụng chữa nghẹt mũi.
• Thuốc corticoid dạng xịt hoặc uống: các loại thuốc xịt mũi trị viêm xoang giúp giải quyết các triệu chứng như ngứa niêm mạc, chảy dịch mũi, giải quyết ứ tắc xoang và thông mũi. Tuy nhiên, thuốc có thể gây ra các tác dụng phụ như suy thận, loãng xương, viêm loét dạ dày tá tràng…

Nếu qua quá trình thăm khám phát hiện bệnh viêm xoang cấp mủ phát sinh sau khi người bệnh bị cảm cúm, bác sĩ sẽ chỉ định cho người bệnh sử dụng thêm các loại thuốc trị cảm thông thường như paracetamol, chlorpheniramine hay thuốc chống dị ứng.

Ngoài ra, phương pháp phun khí dung, chọc xoang hàm để rút dịch mủ hoặc thủ thuật Proezt (thủ thuật lấy mủ bằng áp lực âm, không gây chảy máu và không cần dụng cụ y khoa) cũng có thể được sử dụng trong trường hợp việc điều trị bằng thuốc không đáp ứng hiệu quả điều trị.

Điều trị tại nhà

Bên cạnh việc điều trị theo phác đồ của bác sĩ đưa ra, người bệnh cũng có thể áp dụng đồng thời các biện pháp an toàn ngay tại nhà để nhanh chóng giải quyết bệnh triệt để.

Các bác sĩ chuyên môn gợi ý một số cách dễ thực hiện, đem lại hiệu quả đáng kể và rất an toàn:

Rửa mũi bằng nước muối loãng

Nước ấm pha muối là một dung dịch có tính sát khuẩn cao, nó không chỉ giúp làm sạch khoang mũi mà còn giúp tiệt trùng, ngăn ngừa tình trạng nhiễm trùng lan rộng. Đây cũng là một trong những cách tốt nhất loại bỏ dịch mủ trong các ổ xoang, nước muối sẽ giúp làm loãng và đẩy chúng ra ngoài dễ dàng.

Người bệnh có thể tự pha nước muối loãng ngay tại nhà hoặc mua nước muối sinh lý 0,1% tại các quầy thuốc Tây.

Massage và ấn huyệt

Nếu am hiểu về các thủ thuật ấn huyệt, bấm huyệt thì chắc chắn bạn sẽ không quá bất ngờ về cách điều trị bệnh này. Việc day nhẹ, ấn huyệt không chỉ có tác dụng lưu thông khí huyết mà còn thúc đẩy quá trình làm mềm dịch mủ trong các ổ xoang mũi.

Người bệnh chỉ cần dùng tay ấn nhẹ vào huyệt đường và huyệt nghinh hương, kết hợp massage khu vực xung quanh cánh mũi. Cách này rất phù hợp với những trường hợp mắc bệnh viêm xoang cấp mủ kèm theo các triệu chứng đau đầu, ù tai.

Xông hơi với tinh dầu

Đây là phương pháp được sử dụng khá phổ biến hiện nay, hơi nước nóng kết hợp với mùi hương nhẹ nhàng của các loại thảo dược như sả, bưởi, chanh, bạc hà, khuynh diệp sẽ giúp làm mềm dịch mủ đông cứng trong xoang mũi và có tác dụng kháng viêm tuyệt vời.

Cách thực hiện rất đơn giản, chỉ cần nhỏ vài giọt tinh dầu tùy thích vào trong chậu nước ấm và tiến hành xông trong 10 – 15 phút là được. Bạn cần hết sức lưu ý về nhiệt độ của nước nóng và khoảng cách từ thau nước tới mặt để tránh gây bỏng, kích ứng làn da.

Tận dụng các loại thảo dược tự nhiên

Trong rất nhiều các loại thảo dược có khả năng trị bệnh thì gừng và bạc hà là 2 loại có tác dụng hiệu quả nhất đối với bệnh viêm xoang cấp mủ. Trong 2 loại thảo dược này đều có chứa các chất giúp kháng viêm, làm sạch khoang mũi hiệu quả.

Có nhiều cách để thực hiện, bạn có thể nấu nước để xông hơi hoặc nấu thành một tách trà gừng, trà bạc hà uống mỗi ngày để cải thấy được sự cải thiện vùng niêm mạc mũi.

Cách chữa viêm xoang mũi có mủ theo Đông y

Những trường hợp mẫn cảm với các thành phần của thuốc thì việc chữa trị viêm xoang mũi có mủ theo Đông y là một lựa chọn không thể tốt hơn. Theo các bác sĩ Đông y thì thuốc đông y có 2 loại thuốc nam và thuốc bắc trong đó thuốc nam có thành phần từ thảo dược trong nước, dược liệu tươi an toàn, phù hợp với cơ địa người Việt.

Nguyên lý điều trị theo Đông y chủ yếu xuất phát từ căn nguyên, dùng thảo dược thanh nhiệt giải độc, bài trừ các tác nhân gây bệnh, cân bằng âm dương, thông kinh hoạt lạc và bồi bổ tạng phủ.

Mặc dù tốn nhiều thời gian trị bệnh hơn phương pháp Tây y nhưng phương pháp này đem lai hiệu quả lâu dài, toàn diện, vừa đẩy lùi các triệu chứng viêm xoang mũi có mủ vừa giúp tăng cường sức đề kháng, đề phòng bệnh tái phát hiệu quả.

Cách chăm sóc và ngăn ngừa bệnh tái phát

Viêm xoang cấp mủ là bệnh lý không nguy hiểm nhưng lại vô cùng khó trị được dứt điểm. Không những vậy, bệnh còn rất dễ tái phát nếu người bệnh không chú ý chăm sóc. Và khi bệnh tái phát thì việc chữa trị về sau càng trở nên phức tạp hơn nữa. Vì vậy, người bệnh cần tuân thủ theo các biện pháp chăm sóc cũng như dự phòng sau:

• Tuyệt đối không hút thuốc lá và tránh xa môi trường có chứa khói thuốc lá.
• Mỗi khi ra ngoài bắt buộc phải đeo khẩu trang để ngăn chặn khói bụi, các dị vật có thể xâm nhập vào bên trong khoang mũi.
• Giữ ấm cơ thể, đặc biệt là trong những ngày thời tiết trở lạnh, chú ý che chắn kỹ càng vùng mũi, cổ, ngực vì những vùng này rất dễ bị nhiễm lạnh.
• Giữ vệ sinh răng miệng, tai, mũi đúng cách. Phải đánh răng ngày 2 lần, súc miệng, rửa mũi bằng nước muối sinh lý.
• Giữ gìn vệ sinh không gian xung quanh, tránh để phát sinh bụi mạt vì dễ gây kích thích bệnh viêm mũi tái phát.

• Uống thật nhiều nước mỗi ngày, ít nhất là 2 lít hoặc nhiều hơn vì nước có tác dụng làm mềm dịch mủ trong các hốc xoang.
• Mỗi khi xì mũi phải thực hiện đúng cách, không nên xì quá mạnh, tốt nhất là nên xì lần lượt từng bên một, một tay giữ mũi 1 tay xì mũi và ngược lại.
• Bổ sung đa dạng các loại thực phẩm chứa vitamin vào thực đơn ăn uống hằng ngày.
• Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên, nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể.

Tóm lại, để trị được căn bệnh viêm xoang cấp mủ tận gốc thì người bệnh cần kiên trì và tuân thủ theo những chỉ định của bác sĩ về liệu trình, cách uống thuốc trị viêm xoang, không lạm dụng hoặc tự ý ngừng thuốc. Hãy chăm sóc bản thân một cách tốt nhất để có thể có một cuộc sống khỏe mạnh bình thường.

Có thể bạn quan tâm

• Viêm xoang trán – Dấu hiệu nhận biết và cách điều trị
• Viêm xoang hàm – Hình ảnh, dấu hiệu nhận biết & điều trị
• Viêm mũi xoang xuất tiết là gì? Những thông tin cần biết