Mẹo xoa bóp, bấm huyệt giảm đau thần kinh tọa nhanh chóng

Xoa bóp bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa là liệu pháp giảm đau dựa trên tác động vật lý. Liệu pháp này có tác dụng thư giãn cơ, giãn mạch, thúc đẩy tuần hoàn máu, giảm đau nhức, tê bì và cải thiện một số triệu chứng đi kèm.

Tác dụng của xoa bóp bấm huyệt đối với đau dây thần kinh tọa

Đau dây thần kinh tọa (hội chứng đau thắt lưng) là một dạng rối loạn thần kinh khá phổ biến ở người trung niên và cao tuổi. Tuy nhiên trong những năm gần đây, hội chứng này có xu hướng trẻ hóa – đặc biệt là người làm công việc văn phòng, lười vận động và thừa cân – béo phì.

Hội chứng đau thắt lưng xảy ra khi rễ thần kinh bị chèn ép và đè nén dẫn đến tình trạng cơn đau bùng phát ở vùng lưng dưới. Sau đó, di chuyển dọc xuống vùng hông, mông, đùi và bắp chân. Ngoài triệu chứng đau mỏi, đau thần kinh tọa còn đi kèm với một số biểu hiện khác như tê bì, dị cảm, rối loạn cảm giác,…

Hiện nay, điều trị hội chứng này chủ yếu là sử dụng thuốc và khắc phục nguyên nhân. Tuy nhiên ngoài những phương pháp này, một số bệnh nhân còn ứng dụng xoa bóp bấm huyệt vào quá trình điều trị để hỗ trợ giảm đau nhức, thúc đẩy tuần hoàn máu, giải phóng chèn ép rễ thần kinh và tăng cường chức năng vận động.

Liệu pháp xoa bóp bấm huyệt sử dụng lực từ bàn tay và ngón tay tác động vật lý lên các huyệt vị quan trọng. Theo nghiên cứu từ khoa học hiện đại, tác động từ liệu pháp này cùng với cấy chỉ và châm cứu có khả năng kích thích não bộ sản sinh hormone endorphin (morphine nội sinh) có tác dụng giảm đau và thư giãn. Ngoài ra, xoa bóp bấm huyệt còn giúp giảm chèn ép lên dây thần kinh tọa, hỗ trợ cải thiện cảm giác tê bì và dị cảm.

Vì vậy bên cạnh sử dụng thuốc, bệnh nhân hoàn toàn có thể áp dụng phương pháp này để hỗ trợ giảm đau nhức và hạn chế tình trạng lạm dụng thuốc. Tuy nhiên, tác động từ xoa bóp bấm huyệt chỉ có tác dụng tạm thời và không có vai trò chính trong điều trị đau dây thần kinh tọa. Để kiểm soát bệnh hoàn toàn, bệnh nhân cần kết hợp với sử dụng thuốc và một số biện pháp y tế khác.

Hướng dẫn cách xoa bóp bấm huyệt giảm đau thần kinh tọa

Xoa bóp bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa thường được áp dụng cho thể phong hàn (đau nhức do nhiễm khí và gió lạnh), thể huyết ứ (đau thần kinh tọa xảy ra do thoái hóa cột sống hoặc thoát vị đĩa đệm chèn ép) và thể bệnh kết hợp (xảy ra do nhiều nguyên nhân khác nhau).

Dưới đây là cách xoa bóp bấm huyệt giảm đau thần kinh tọa đơn giản và có thể thực hiện ngay tại nhà.

1. Xoa bóp giảm đau nhức

Trước khi day ấn huyệt vị, bệnh nhân cần xoa bóp vùng lưng dưới và chân (bên đau) để làm nóng cơ quan tổn thương, thúc đẩy tuần hoàn máu và hỗ trợ tăng tuần hoàn máu.

– Xoa vuốt:

Xoa vuốt là kỹ thuật xoa bóp tạo ra kích thích nhẹ ở da và tổ chức dưới da nhằm giãn mạch, tăng cường tuần hoàn máu, kích thích thụ cảm thần kinh tại chỗ và tăng khả năng hấp thu dinh dưỡng của vùng da tại vị trí kích thích. Kỹ thuật này có khả năng giảm phù nề và đau nhức nhẹ.

Thực hiện:

• Xoa: Sử dụng các đầu ngón tay và gốc gan bàn tay xoa nhẹ nhàng lên hình tròn tại vùng da ở vị trí đau nhức. Thủ thuật này dùng lực vừa phải để tạo ra kích thích nhẹ lên vùng thắt lưng. Thủ thuật xoa có khả năng giảm đau và sưng đỏ tại chỗ.
• Vuốt: Dùng gốc bàn tay vuốt lên da theo hướng thẳng, lặp lại liên tục trong vài phút. Có thể dùng kèm với bột talc hoặc dầu để làm trơn da và thúc đẩy tuần hoàn máu. Thủ thuật vuốt có tác dụng làm mềm gân cơ, giảm sưng nề và đau nhức.

– Day miết:

Day miết là kỹ thuật tạo ra kích thích sâu hơn xoa vuốt. Thủ thuật tác động đến gân, cơ, mạch máu, dây chằng và đám rối thần kinh. Day miết có tác dụng kích thích lưu thông máu, giãn mạch, tăng dinh dưỡng ở tổ chức thần kinh và cơ. Từ đó hỗ trợ chống teo cơ và tăng trương lực cơ.

• Day: Sử dụng gốc bàn tay ấn xuống da và di chuyển theo hình xoắn ốc. Thực hiện chậm với lực từ nhẹ đến nặng tùy theo tình trạng bệnh lý. Tác dụng chính của thủ thuật này làm giảm sưng đau tại chỗ.
• Miết: Dùng ngón tay ấn mạnh vào da rồi miết theo hướng thẳng. Kỹ thuật này thường được thực hiện với vùng lưng dưới và chi dưới nhằm kích thích tuần hoàn máu.

– Nắn bóp:

Nắn bóp tác động trực tiếp lên gân, dây chằng, các cơ và tổ chức bao xung quanh cột sống. Tác động từ liệu pháp này giúp tăng dinh dưỡng tổ chức cơ, giãn mạch tại chỗ, chống teo cơ và làm tăng trương lực cơ. Ngoài ra, nắn bóp trực tiếp tại dây thần kinh còn giúp giảm đau, ngăn ngừa biến chứng liệt chi dưới và chống co cứng cơ.

• Véo: Dùng ngón cái và ngón trỏ kéo da lên, thực hiện liên tục trong khoảng 3 – 5 phút. Thủ thuật này thường được áp dụng cho vùng trán và lưng – đặc biệt là lưng dưới.
• Bóp: Dùng bàn tay bóp vào cơ của vùng đau nhức, vừa bóp vừa hơi kéo lên nhưng không nên dùng lực quá mạnh. Điều chỉnh lực mạnh – nhẹ tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể.

2. Bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa

Bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa là thủ thuật sử dụng đầu ngón tay cái bấm vào các huyệt vị tương ứng. Lực bấm được cân chỉnh tùy thuộc vào huyệt vị và tình trạng bệnh lý. Tác động của thủ thuật này giúp thư giãn cơ, tăng dinh dưỡng tổ chức cơ và giảm đau nhức đáng kể.

– Bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa thể phong hàn:

Nếu đau theo kiểu kinh bàng quang (đau rễ S1) thì bấm các huyệt vị sau:

• A thị huyệt (chỗ đau nhức nhất tại vùng thắt lưng)
• Giáp tích L4 – L5; L5 – S1
• Đại trường du
• Thận du
• Thượng liêu
• Dương quang
• Thừa phù
• Trật biên
• Ủy trung
• Ân môn
• Côn lôn
• Thừa sơn

Nếu đau theo đường kinh đởm (đau kiểu rễ L5) thì bấm các huyệt vị sau:

• A thị huyệt
• Giáp tích L4 – L5; L5 – S1
• Thận du
• Đại trường du
• Hoàn khiêu
• Thượng liêu
• Thừa phù
• Phong thị
• Ân môn
• Giải khê
• Huyền chung
• Dương lăng tuyền
• Phong thị

– Bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa thể huyết ứ:

• Tương tự thể phong hàn nhưng thêm huyệt Cách du và Huyết hải.

– Bấm huyệt trị đau thần kinh tọa thể phong hàn thấp tý kết hợp can thận hư:

• Day bấm huyệt tương tự thể phong hàn nhưng gia thêm huyệt Thái khê, Thận du, Can du và Tam âm giao

Bên cạnh liệu pháp xoa bóp bấm huyệt, bệnh nhân có thể kết hợp với bài thuốc Đông y điều trị đau thần kinh tọa để tăng tác dụng giảm đau và tác động trực tiếp đến tiến triển của bệnh.

Một số lưu ý khi chữa đau thần kinh tọa bằng xoa bóp bấm huyệt

Xoa bóp bấm huyệt là liệu pháp giảm đau nhức, tê bì, thư giãn cơ và giảm chèn ép dây thần kinh không sử dụng thuốc. Phương pháp này khá đơn giản, an toàn và có thể thực hiện ngay tại nhà.

Tuy nhiên để đảm bảo hiệu quả điều trị và hạn chế các tác dụng không mong muốn, người bệnh cần chú ý một số vấn đề sau:

• Các động tác xoa bóp bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa khá đơn giản. Người bệnh có thể tự thực hiện hoặc nhờ sự hỗ trợ từ người thân. Tuy nhiên nếu đau nhiều, nên đến phòng khám để được kỹ thuật viên/ thầy thuốc thực hiện.
• Trước khi xoa bóp bấm huyệt, nên cắt ngắn móng tay và rửa sạch tay với xà phòng để tránh gây bầm tím và chảy máu huyệt vị.
• Không xoa bóp bấm huyệt nếu vùng da bên ngoài cơ quan đau nhức bị viêm nhiễm, xây xước, lở loét hoặc mắc các bệnh da liễu mãn tính như vảy nến, viêm da cơ địa,…
• Cân chỉnh lực vừa phải để đảm bảo hiệu quả của liệu pháp. Dùng lực quá nhẹ hoặc quá mạnh có thể làm giảm hiệu quả điều trị.
• Phụ nữ mang thai không nên tự ý xoa bóp bấm huyệt tại nhà. Tác động vào một số huyệt vị không phù hợp có thể gây co bóp tử cung dẫn đến động thai hoặc thậm chí sảy thai.
• Trong trường hợp cơn đau có mức độ nặng, đau nhói sâu trong dây thần kinh và lan dọc xuống bắp chân, bệnh nhân nên cấy chỉ hoặc châm cứu để tác động sâu đến kinh mạch. Xoa bóp bấm huyệt trong trường hợp này không thực sự đem lại hiệu quả rõ rệt.
• Xoa bóp bấm huyệt chỉ là liệu pháp hỗ trợ. Do đó, bệnh nhân cần tập vật lý trị liệu, sử dụng thuốc và xây dựng lối sống lành mạnh để tác động toàn diện đến tiến triển của bệnh. Nếu tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, hội chứng đau thần kinh tọa có thể thuyên giảm hoàn toàn sau 4 – 8 tuần.

Xoa bóp bấm huyệt chữa đau thần kinh tọa là liệu pháp giảm đau nhức, thư giãn cơ và hỗ trợ cải thiện chức năng vận động dựa trên tác động vật lý. Kết hợp liệu pháp này cùng với các phương pháp y tế và lối sống khoa học có thể đẩy nhanh tốc độ hồi phục và hỗ trợ rút ngắn thời gian điều trị.