Tìm hiểu phương pháp châm cứu chữa rối loạn tiền đình

Châm cứu là một trong những phương pháp chữa bệnh không dùng thuốc vô cùng độc đáo của y học cổ truyền, là tinh hoa của y học dân tộc được nghiên cứu phát triển và lưu truyền qua hàng nghìn năm. Áp dụng phương pháp châm cứu chữa rối loạn tiền đình là một trong những phương pháp điều trị được nhiều người áp dụng và mang đến kết quả khả quan cho người bệnh.

Tìm hiểu về phương pháp châm cứu

Châm có nghĩa là dùng vật nhọn kích thích vào huyệt, cứu là dùng hơi nóng tác động lên huyệt, đây là hai phương pháp chữa bệnh xuất hiện từ rất sớm ở phương Đông, là một trong những liệu pháp điều trị được đánh giá cao trong y học cổ truyền. Theo lý luận của y học cổ truyền, trong cơ thể có âm và dương, hai phần này phải cân bằng nhau thì cơ thể mới khỏe mạnh, nếu âm dương mất cân bằng sẽ gây ra bệnh tật. 

Lúc này, phương pháp điều trị bằng châm cứu giúp điều hòa, cân bằng âm dương. Trong trường hợp tà khí thực thì phải tả, chính khí hư thì phải bổ, bệnh hàn thì cứu, bệnh nhiệt thì châm để điều hòa hoạt động giúp hệ kinh lạc hoạt động bình thường. Trước đây, châm và cứu là 2 phương pháp điều trị nhưng ngày nay nó được dùng để chỉ phương pháp châm. Bên cạnh phương pháp châm truyền thống thì còn có nhiều phương pháp mới như diện châm, tỵ châm, đầu châm, thủy châm, mãng châm, châm tê… 

Châm cứu là phương pháp an toàn, được chứng minh là mang lại hiệu quả tốt cho người bệnh qua nhiều công trình nghiên cứu. Hiệu quả điều trị phụ thuộc phần lớn vào kỹ thuật châm của thầy thuốc. Mục đích điều trị thường là:

• Phục hồi chức năng vận động, tăng cường phục hồi cảm giác
• Giảm đau, giúp giãn cơ
• An thần, giúp ngủ ngon giấc hơn.

Chỉ định điều trị:

• Các triệu chứng do thiểu năng tuần hoàn não như đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, ù tai, ngủ kém, mất ngủ, ngủ không sâu giấc…
• Các bệnh lý thần kinh: Phục hồi tổn thương tủy sống, di chứng của bệnh nhân sau đột quỵ não, viêm đa dây thần kinh, liệt thần kinh VII ngoại vi
• Phục hồi rối loạn cơ năng sau phẫu thuật, sau hóa trị, xạ trị, sau sinh…
• Các bệnh lý cơ xương khớp như thoát vị đĩa đệm cột sống, thoái hóa các khớp, đau các khớp do chấn thương…

Phương pháp châm cứu chữa rối loạn tiền đình

Theo Đông y, rối loạn tiền đình gọi là huyễn vựng, được chia làm 2 loại chính là:

• Thực chứng: Do can hỏa hóa phong bốc lên sinh bệnh, do đờm thấp đình trị khiến khí thanh dương không được đưa lên gây bệnh. Các triệu chứng thường gặp là nước tiểu vàng, nóng khát, đại tiện táo bón, buồn nôn, đầu óc quay cuồng, mạch có lực.
• Hư chứng: Do can thận, tâm, tỳ suy dẫn đến can huyết không được nuôi dưỡng khiến can dương vượng. Các triệu chứng thường gặp là đau đầu, mặt mày xây xẩm, khi lao động thường có cảm giác hoa mắt, chóng mặt, mạch vô lực, người xanh xao, ngủ kém, ăn kém.

Châm cứu là phương pháp điều trị không dùng thuốc có tác dụng rất tốt với bệnh nhân mắc rối loạn tiền đình. Như đã đề cập, châm cứu được chỉ định để điều trị các triệu chứng do thiểu năng tuần hoàn não, rối loạn tiền đình như hoa mắt, chóng mặt, đau đầu, ù tai, mất ngủ, ngủ kém… gây ra.  Theo học thuyết thần kinh, đường đi của các dây thần kinh và đường đi của kinh mạch phần lớn trùng với nhau. Khi châm cứu sẽ kích thích gây ra một cung phản xạ nhằm ức chế, phá vỡ cung phản xạ của bệnh lý. 

Châm cứu chữa rối loạn tiền đình là hoàn toàn có cơ sở, bởi phương pháp này có tác dụng cân bằng âm dưỡng, kích thích hoạt động của hệ thần kinh. Hơn nữa, tùy vào nguyên nhân cụ thể và thể trạng của người bệnh mà thầy thuốc sẽ áp dụng biện pháp với các huyệt đạo phù hợp. Điều này giúp mang lại hiệu quả tích cực cho quá trình điều trị, giúp người bệnh rối loạn tiền đình phục hồi tốt hơn, cải thiện đáng kể các triệu chứng hoa mắt, chóng mặt, choáng váng do bệnh gây ra. 

Cách điều trị bằng châm cứu cho bệnh nhân rối loạn tiền đình

Như đã đề cập, tùy vào tình trạng, nguyên nhân bệnh ở từng đối tượng mà thầy thuốc sẽ lựa chọn huyệt vị phù hợp để thi châm nhằm thúc đẩy lưu thông khí, cân bằng âm dương, giảm các triệu chứng bệnh. Cách điều trị cụ thể như sau:

• Huyễn vựng do can phong hỏa động: Châm tả các huyệt đởm du, can du, hiệp khê, hành gian, phong trì, thái dương (nặn máu độc), ấn đường, hợp cốc, thái xung, phong môn
• Huyễn vựng do đờm hỏa: Châm ở các huyệt: thái dương, hợp cốc, phong trì, thượng tinh, phong long, túc tam lý, trung quản
• Huyễn vựng do can thận thiếu thốn: Mục đích tư bổ can thận giúp nhẹ đầu sáng mắt, thi châm ở các huyệt thần đình, thận du, can du, bách hội, ấn đường, thái dương, cứu bổ, túc tam lý, quan nguyên, huyết hải, khí hải, tam âm giao, dũng tuyền.

Theo các thầy thuốc y học cổ truyền, sở dĩ châm cứu như vậy là do:

• Tả thiên trụ giúp nhẹ đầu, khỏi chóng mặt, bổ thiên trụ nhẹ đầu sáng mắt, ấn đường chữa hoa mắt. Đây là những huyệt có tác dụng tốt trong việc loại bỏ chứng hoa mắt, chóng mặt ở người bị rối loạn tiền đình
• Trung quản phong long tiêu đờm, hành gian bình can tức phong, châm các huyệt hành gian, can du, thận du, thái khê để bổ can thận
• Cứu quan nguyên khí hải, châm quan nguyên tăng cường sức khỏe, chữa chân khí không đủ; cứu dũng tuyền để giáng hỏa
• Cứu hoặc châm bổ tỳ du, túc tam lý, trung quan giúp mạnh tỳ hòa, kích thích tiêu hóa
• Cứu hoặc châm bổ huyết hải, can du trị hoa mắt, chóng mặt, giúp bổ can tàng chữa huyết
• Tả phong môn, phong trì giúp trừ phong, cải thiện chứng đau đầu, nặng đầu, giúp sáng mắt.

Một số lưu ý khi châm cứu chữa rối loạn tiền đình

Châm cứu chữa rối loạn tiền đình là một trong những phương pháp điều trị không dùng thuốc không gây tác dụng phụ, tốt cho sự hồi phục của sức khỏe. Khi áp dụng biện pháp này để hỗ trợ điều trị rối loạn tiền đình, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:

• Khi châm đúng huyệt, người bệnh sẽ thấy có cảm giác tê tức nặng, da ở vùng châm tái hoặc đỏ, có cảm giác kim bị hút chặt. Hiện tượng này chỉ xảy ra ở vùng nhiều cơ, lúc này kim kích thích khiến các cơ co, làm thay đổi vận mạch đồng thời tác động lên thần kinh cảm giác sâu.
• Ưu điểm của phương pháp này là đơn giản, an toàn, thao tác nhanh, hiệu quả phụ thuộc phần lớn vào tay nghề của thầy thuốc. Tuy nhiên, người bệnh cần phải kiên trì điều trị trong thời gian dài, mỗi liệu trình thường kéo dài khoảng 30 – 60 phút mới mang lại hiệu quả như mong đợi
• Không châm cứu với người có thể trạng yếu, người sợ kim, có tâm lý căng thẳng, không hợp tác vì có thể gây nguy hiểm
• Không châm cứu với người bệnh có thai, người mắc bệnh về tim, có các cơn đau bụng ngoại khoa
• Tránh châm cứu ở các vùng mạch máu lớn, người mắc bệnh rối loạn đông máu hay người bệnh đang sử dụng thuốc kháng đông máu
• Không châm cứu với những vùng có khối u, không áp dụng cho người vừa lao động nặng nhọc, phụ nữ đang hành kinh, cơ thể suy nhược…

Trên đây là một số thông tin giúp bạn giải đáp thắc mắc về phương pháp châm cứu chữa rối loạn tiền đình. Bên cạnh việc điều trị bằng châm cứu, người bệnh cũng cần uống đủ nước, xây dựng chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh, ít đường ít muối, tăng cường sử dụng các thực phẩm giàu vitamin C, vitamin D, axit folic… để hỗ trợ quá trình điều trị. 

Có thể bạn quan tâm:

• Mẹo chữa rối loạn tiền đình không cần dùng thuốc bạn nên thử
• Phác đồ điều trị bệnh rối loạn tiền đình