Răng Cửa Bị Sâu và Cách Trị Thẩm Mỹ (Trám, Bọc…)

Răng cửa bị sâu gây ra nhiều phiền toái khi ăn uống và sinh hoạt. Đối với trường hợp này, điều trị phải đảm bảo vừa giải quyết được lỗ sâu răng vừa giúp khôi phục hình thể và màu sắc của răng.

Dấu hiệu nhận biết răng cửa bị sâu

Răng cửa là răng nằm chính giữa cung hàm. Mỗi người có 8 răng cửa, bao gồm 4 răng cửa ở hàm trên và 4 răng cửa hàm dưới. Trong đó, 2 răng cửa nằm ở chính giữa được gọi là răng cửa giữa và 2 răng còn lại là răng cửa bên.

Khác với răng hàm, răng cửa thường chỉ có 1 chân răng, mặt răng phẳng, rìa cắn mỏng và sắc bén. Chính vì vậy, răng cửa thường chịu trách nhiệm cắn thức ăn, trong khi răng hàm có vai trò nghiền nát thức ăn.

Nhờ rìa cắn mỏng và sắc nên răng cửa ít bị sâu hơn so với răng hàm và răng tiền hàm. Tuy nhiên, răng cửa thường được dùng để cắn thức ăn nên mảng bám, cao răng có thể tích tụ ở kẽ răng. Hơn nữa, khá nhiều người không chú ý vệ sinh ở mặt trong răng cửa khiến răng bị sâu ở bên trong.

So với các răng còn lại trên cung hàm, răng cửa không chỉ giữ chức năng sinh lý mà còn có vai trò thẩm mỹ. Nếu không điều trị sớm, răng cửa có thể ngả đen, gây ra tâm lý thiếu tự tin, e ngại khi gặp gỡ và giao tiếp. Chính vì vậy, cần chú ý đến những biểu hiện bất thường để kịp thời phát hiện và điều trị sâu răng cửa.

Các dấu hiệu nhận biết răng cửa bị sâu:

• Nhận thấy răng cửa có các đốm nâu, đen nhỏ và nông ở mặt ngoài, mặt trong hoặc giữa các kẽ
• Nếu để lâu dài, lỗ sâu sẽ phát triển với kích thước lớn, bờ lởm chởm, lỗ sâu thường có màu đen. Thậm chí các lỗ sâu lớn có thể khiến răng cửa bị biến dạng và mất đi hình dáng ban đầu.
• Ở giai đoạn đầu, sâu răng cửa thường không gây đau nhức hay khó chịu. Sau đó, lỗ sâu phát triển vào ngà răng, tủy răng sẽ gây đau nhức, ê buốt – đặc biệt là khi ăn uống.
• Một số trường hợp sâu răng nặng có thể khiến răng cửa bị mẻ và mất đi hình dáng ban đầu. Vì lỗ sâu khá lớn nên răng có thể bị đau nhức, ê buốt khi tiếp xúc với không khí lạnh.
• Nếu không điều trị sớm, răng cửa có thể bị đen do sâu răng tiến triển gây chết tủy. Ngoài ra, lỗ sâu còn là nơi để vi khuẩn phát triển sản sinh ra khí sulfur gây ra mùi hôi dai dẳng trong khoang miệng.

Răng cửa bị sâu dễ nhận biết hơn so với răng hàm. Tuy nhiên, những trường hợp răng cửa bị sâu bên trong rất khó nhận thấy bằng mắt thường. Đa số những trường hợp này chỉ phát hiện khi lỗ sâu đã phát triển vào bên trong ngà răng và tủy răng.

Nguyên nhân khiến răng cửa bị sâu

Răng cửa bị sâu bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Trong đó, yếu tố trực tiếp gây bệnh là do mảng bám, cao răng tích tụ, từ đó thúc đẩy sự phát triển quá mức của vi khuẩn Streptococcus mutans.

Vi khuẩn phát triển sản sinh một lượng lớn axit gây hòa tan các mô cứng của răng. Nếu không phát hiện sớm, răng sẽ xuất hiện các lỗ sâu có màu đen hoặc nâu và kích thước lỗ sâu có xu hướng tăng dần lên theo thời gian.

Sâu răng cửa thường có liên quan đến những nguyên nhân và yếu tố sau:

• Đặc điểm của răng cửa: So với răng hàm, răng cửa ít có rãnh kẽ và mặt nhai sắc, bén nên ít có nguy cơ sâu răng. Tuy nhiên, răng cửa thường được dùng để cắn thức ăn nên một lượng thức ăn nhỏ có thể bám vào kẽ và mặt trong của răng. Mảng bám, cao răng tích tụ chính là điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển và sản sinh ra một lượng lớn axit gây hòa tan các mô cứng của răng.
• Chế độ ăn nhiều đường: Đường (carbohydrate) chính là “thức ăn” yêu thích của vi khuẩn trong khoang miệng, đặc biệt là Streptococcus mutans. Do đó, người có chế độ ăn nhiều đường thường có nguy cơ bị sâu răng cao hơn bình thường.
• Vệ sinh răng miệng kém: Tương tự như sâu răng khôn và răng hàm, răng cửa bị sâu cũng có liên quan đến thói quen vệ sinh răng miệng kém. Đây chính là điều kiện để thức ăn tích tụ tạo thành mảng bám, cao răng, từ đó thúc đẩy sự phát triển quá mức của vi khuẩn. Thói quen này không chỉ gia tăng nguy cơ sâu răng mà còn gây ra viêm lợi, viêm nha chu và nhiều bệnh lý nha khoa khác.
• Giảm tiết nước bọt: Sau khi dung nạp thức ăn, vi khuẩn Streptococcus mutans sẽ chuyển hóa đường và sản xuất axit gây hòa tan các mô cứng của răng. Lúc này, nước bọt chịu trách nhiệm trung hòa axit và cung cấp khoáng chất để tái khoáng men răng, nhờ vậy men răng sẽ được bảo vệ và không hình thành lỗ sâu. Do đó, những trường hợp giảm tiết nước bọt sẽ có nguy cơ bị sâu răng cửa cao hơn. Giảm tiết nước bọt thường do chứng khô miệng, tuổi tác cao, sử dụng một số loại thuốc khác, ít uống nước, thở bằng miệng, hút thuốc lá,…

Ngoài ra, một số yếu tố cũng có thể gia tăng nguy cơ sâu răng cửa bao gồm thay đổi nội tiết tố (mang thai, đang cho con bú, tiền mãn kinh, dậy thì), thói quen bú bình ở trẻ nhỏ, răng cửa bị nứt/ mẻ do chấn thương, thiếu fluor,…

Răng cửa bị sâu có ảnh hưởng gì không?

Răng cửa bị sâu không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng mà còn gây ra nhiều phiền toái khi sinh hoạt và giao tiếp. Lỗ sâu có màu nâu đen không chỉ khiến men răng ngả màu mà còn khiến răng cửa bị biến dạng, mất đi hình dáng ban đầu. Do đó, những trường hợp sâu răng cửa cần phải được điều trị sớm để tránh ảnh hưởng đến thẩm mỹ và chức năng ăn nhai.

Thông thường, sâu răng cửa bắt nguồn từ kẽ và mặt bên trong của răng nên khó nhận thấy hơn so với sâu ở mặt ngoài. Vì vậy nếu không chú ý, lỗ sâu có thể phát triển vào bên trong ngà răng và tủy răng. Khi sâu răng tiến triển, bạn sẽ gặp phải tình trạng ê buốt, đau nhức nhiều khi ăn uống. Thậm chí răng có thể bị buốt nhói ngay cả khi hít không khí lạnh.

Răng cửa bị sâu không được điều trị có thể dẫn đến các ảnh hưởng, biến chứng như:

• Viêm tủy răng: Sâu răng cửa không được điều trị sẽ dẫn đến viêm tủy răng. Lúc này, lỗ sâu đã phát triển vào sâu bên trong ngà răng và tủy răng khiến tủy răng bị viêm nhiễm. Viêm tủy răng thường gây đau nhức, buốt nhói trong giai đoạn đầu. Tuy nhiên khi chuyển sang giai đoạn viêm tủy răng mãn tính hoặc tủy răng bị hoại tử, răng cửa sẽ mất hẳn cảm giác do các tế bào thần kinh bên trong tủy răng đã bị hoại tử.
• Áp xe quanh chóp răng: Sâu răng ăn vào tủy không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến áp xe quanh chóp răng (chân răng). Nguyên nhân là do vi khuẩn bên trong tủy răng phát triển mạnh và di chuyển đến chóp răng gây viêm nhiễm, tạo thành ổ mủ lớn. Áp xe răng thường gây đau nhức nhiều, nướu sưng đỏ, nhạy cảm và đôi khi có kèm sốt nhẹ, sưng hạch góc hàm.
• Răng biến dạng: Sau một thời gian, lỗ sâu sẽ phát triển với kích thước lớn khiến răng cửa biến dạng. Khác với răng hàm, răng cửa nằm chính giữa cung hàm nên rất dễ nhìn thấy khi cười và trò chuyện. Răng cửa bị biến dạng không chỉ gây khó khăn khi ăn uống mà còn gây ra tâm lý e ngại, thiếu tự tin khi gặp gỡ và trò chuyện.
• Một số biến chứng khác: Răng cửa bị sâu không được điều trị dứt điểm còn gây ra một số biến chứng khác như viêm nướu, viêm nha chu, viêm quanh chân răng có mủ hay nặng hơn là tiêu xương hàm, răng nứt/ vỡ và thậm chí là gãy, rụng. Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng, sâu răng cửa còn gây ra nhiều phiền toái trong quá trình sinh hoạt và học tập, làm việc.

Dù răng cửa không đảm nhiệm vai trò quá quan trọng trong việc ăn nhai. Tuy nhiên, răng nằm ở chính giữa hàm nên sâu răng ảnh hưởng đáng kể đến chức năng thẩm mỹ. Nếu không điều trị sớm, răng có thể ngả sang màu nâu, đen và biến dạng. Ngoài ra, sâu răng cửa kéo dài còn làm lây lan vi khuẩn sang các răng kế cận.

Răng cửa bị sâu phải làm sao? Cách điều trị thẩm mỹ nhất

Thông thường, sâu răng có thể được điều trị bằng nhiều phương pháp khác nhau. Tuy nhiên với răng cửa bị sâu, bác sĩ sẽ ưu tiên các phương pháp đảm bảo tính thẩm mỹ của răng. Sau khi khám răng miệng tổng quát, bác sĩ có thể yêu cầu chụp X quang để đánh giá chính xác hơn tình trạng của lỗ sâu. Tùy theo tình trạng cụ thể, bạn sẽ được chỉ định một số phương pháp điều trị sau:

1. Trám răng cửa bị sâu bằng composite

Trám răng là phương pháp chính trong điều trị sâu răng nói chung và sâu răng cửa nói riêng. Đối với răng cửa, bác sĩ sẽ sử dụng composite – vật liệu tổng hợp có màu trắng ngà tương tự như màu sắc của men răng để đảm bảo yếu tố thẩm mỹ. Composite là chất liệu an toàn và tuổi thọ tương đối lâu (khoảng 2 – 3 năm) nên được sử dụng khá phổ biến.

Trước khi trám răng bằng composite, bác sĩ sẽ loại bỏ phần men răng, ngà răng bị sâu. Sau đó, dùng dung dịch sát trùng để vô khuẩn trước khi tiến hành trám răng. Tuy nhiên với các lỗ sâu lớn khiến răng bị biến dạng, composite có thể không mang lại hiệu quả. Trường hợp này sẽ được cân nhắc phục hình bằng phương pháp trám Inlay/ Onlay.

2. Lấy tủy răng

Nếu lỗ sâu đã xâm nhập vào tủy răng, bác sĩ sẽ chỉ định lấy tủy để tránh viêm nhiễm lan rộng. Lấy tủy răng được thực hiện khi viêm tủy răng đã chuyển sang giai đoạn mãn tính và hoại tử tủy. Những trường hợp đang bị viêm tủy răng cấp tính cần phải sử dụng thuốc trong 5 – 7 ngày để kiểm soát viêm nhiễm, sau đó mới có thể tiến hành lấy tủy răng.

Lấy tủy răng (điều trị nội nha) là kỹ thuật khá phức tạp, đòi hỏi bác sĩ phải có chuyên môn và kinh nghiệm. Đối với răng cửa, quá trình lấy tủy sẽ diễn r nhanh hơn răng hàm vì chỉ có 1 chân răng. Sau khi lấy tủy, bác sĩ sẽ dùng gutta percha để trám bít khoang tủy và trám lỗ sâu bằng composite.

Răng sau khi đã lấy tủy không được nuôi dưỡng nên sẽ có xu hướng giòn và ngả sang màu nâu đen sau một thời gian. Để đảm bảo tính thẩm mỹ và kéo dài tuổi thọ của răng, bác sĩ sẽ chỉ định bọc răng sứ. Tuy nhiên nếu không có điều kiện, bạn hoàn toàn có thể trám răng để bít lỗ sâu và khôi phục hình dáng ban đầu của răng.

3. Bọc sứ cho răng cửa bị sâu nặng

Đối với răng cửa sâu nặng, sau khi lấy tủy răng, bác sĩ sẽ chỉ định bọc răng sứ. Những trường hợp này thường có lỗ sâu lớn, răng bị biến dạng và không thể phục hình bằng trám răng thông thường. Do đó, bắt buộc phải bọc răng sứ để ngăn không cho vi khuẩn xâm nhập vào ngà răng, tủy răng và phục hồi lại hình thể của răng.

Bọc răng sứ là phương pháp phục hình răng được ưa chuộng hiện nay. Phương pháp này sử dụng các vật liệu nhân tạo có màu sắc tương tự răng thật, sau đó chế tác thành mão răng có hình dáng và kích thước phù hợp với răng của từng người. Để mão răng cố định chắc chắn, bác sĩ sẽ mài nhỏ một phần răng thật, sau đó chụp mão răng lên phía trên.

Bọc răng sứ là phương pháp phục hình nên sẽ được thực hiện sau khi đã loại bỏ lỗ sâu và lấy tủy răng (nếu cần). Hầu hết những trường hợp răng sâu nặng đều được khuyến khích bọc sứ. Bởi mão răng sứ không chỉ khôi phục hình thể, chức năng của răng mà còn giúp bảo vệ răng thật bên trong khỏi tác động của vi khuẩn, nhiệt độ và axit từ thức ăn.

Cách phòng ngừa sâu răng cửa

Răng cửa là vị trí tiếp xúc thường xuyên với thức ăn nên có nguy cơ sâu răng khá cao. Nếu không có biện pháp phòng ngừa, các răng cửa còn lại có thể bị sâu răng và gặp phải các vấn đề nha khoa khác như viêm lợi, viêm nha chu, mòn men, răng ê buốt,…

Các biện pháp phòng ngừa răng cửa bị sâu hiệu quả:

• Đánh răng đúng cách là biện pháp vệ sinh răng miệng cơ bản và cũng là cách phòng ngừa sâu răng cửa hiệu quả. Khi chải răng, cần chú ý làm sạch cả mặt ngoài, mặt răng và kẽ răng. Mỗi ngày nên chải răng từ 2 – 3 lần, mỗi lần kéo dài khoảng 3 phút.
• Sử dụng kem đánh răng chứa fluor để củng cố độ chắc khỏe của men răng. Hiện nay, fluor đã được công nhận có hiệu quả trong phòng ngừa và cải thiện sâu răng nhẹ. Vì vậy để giảm nguy cơ bị sâu răng cửa, bạn nên ưu tiên sử dụng kem đánh răng chứa fluor và các khoáng chất thiết yếu.
• Ngoài chải răng, nên sử dụng thêm nước súc miệng và chỉ nha khoa. Các nghiên cứu cho thấy, dùng nước súc miệng chứa Zinc gluconate và Chlorhexidine có thể ngăn ngừa sâu răng hiệu quả.
• Đối với những người có men răng mỏng, nên đến nha khoa để thực hiện liệu pháp fluor. Liệu pháp này được thực hiện bằng cách thoa dung dịch chứa fluor nồng độ cao lên men răng để bù lấp những lỗ sâu li ti và củng cố độ chắc khỏe của men răng.
• Nguy cơ sâu răng cửa sẽ giảm đi đáng kể nếu bạn thường xuyên đến nha khoa cạo vôi răng (1 – 2 lần/ năm). Bởi cao răng chính là môi trường để vi khuẩn phát triển và sản sinh ra axit gây hòa tan các mô cứng ở men răng, ngà răng.
• Hạn chế thức ăn chứa đường và hàm lượng axit cao. Sử dụng các loại thực phẩm này quá nhiều khiến men răng bị mài mòn, đồng thời thúc đẩy sự phát triển quá mức của vi khuẩn gây sâu răng – Streptococcus mutans. Sau khi dùng thức ăn chứa nhiều axit và đường, bạn nên súc miệng và uống nhiều nước để ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn.
• Đối với trẻ em chưa thể chải răng, mẹ nên dùng khăn sữa ẩm lau sạch răng và nướu sau khi bú sữa, ăn uống. Biện pháp này giúp góp phần ngăn ngừa sâu răng cửa và các bệnh nha khoa thường gặp ở trẻ.
• Răng cửa bị nứt, mẻ là điều kiện thuận lợi cho sâu răng phát triển. Vì lúc này, men răng cứng chắc ở bên ngoài đã bị phá vỡ nên Streptococcus mutans dễ xâm nhập, hình thành lỗ sâu bên trong ngà răng và tủy răng. Do đó nếu nhận thấy răng cửa bị mẻ và nứt, cần đến phòng khám để được trám răng và bọc răng sứ kịp thời.

Răng cửa bị sâu ảnh hưởng đáng kể đến chức năng ăn nhai và thẩm mỹ của răng. Do đó, bạn cần thăm khám và điều trị sớm để bảo tồn chức năng và hình thể của răng. Nếu chậm trễ, răng có thể bị biến dạng, ngả sang màu nâu đen và tốn khá nhiều chi phí để điều trị, thẩm mỹ.