Viêm xoang có gây mất ngủ không? Phải làm sao?

Viêm xoang gây mất ngủ là tình trạng xảy ra phổ biến ở người bệnh xoang. Bởi không ít trường hợp người bệnh gặp phải tình trạng thường xuyên bị mất ngủ, khó ngủ nhưng không biết liệu đây có phải là do ảnh hưởng của bệnh viêm xoang hay bệnh lý nào khác hay không. Để hiểu rõ hơn, bài viết sẽ giải đáp thắc mắc đến bạn đọc về vấn đề này.

Viêm xoang có gây mất ngủ không?

Viêm xoang là bệnh lý viêm nhiễm hệ thống xoang gây sưng nề, làm tắc nghẽn các lỗ thông xoang khiến cho nước và chất nhầy trong hốc xoang không thoát ra ngoài được.

Lượng dịch nhầy tích tụ và dần lấp kín ổ xoang khiến cho người bệnh không thở được dẫn tới bị mất ngủ. Sự tắc nghẽn này còn gây ra các cơn đau đầu, gia tăng áp lực ở trán, má, răng, hàm, sưng mí mắt cùng các mô xung quanh mắt, nghẹt mũi. Trường hợp nhiễm trùng nặng, bệnh có thể gây đau tai, đau cổ và đau sâu ở đỉnh đầu.

Viêm xoang không chỉ gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống ban ngày mà vào ban đêm, sự bít tắc dịch nhầy cùng các cơn đau do viêm xoang còn khiến cho người bệnh bị mất ngủ, khó ngủ. Nghiêm trọng hơn là mắc phải tình trạng rối loạn hơi thở dẫn đến ngưng thở khi ngủ.

Do đó, có thể nói viêm xoang là bệnh có khả năng gây mất ngủ và bị ảnh hưởng bởi 4 nguyên nhân sau đây:

• Viêm xoang là tình trạng chất nhầy và dịch mủ bị ứ đọng ngay tại các hốc xoang khiến người bệnh bị nghẹt mũi, chảy nước mũi, đau nhức mũi, đau đầu và khó thở. Tình trạng khó thở sẽ diễn ra khi người bệnh nằm xuống. Do đó mà người bị viêm xoang thường rất dễ bị mất ngủ.
• Ban đêm là thời điểm dịch tiết mũi xoang thường được tiết ra nhiều hơn và sẽ có xu hướng chảy ra sau cổ họng gây kích ứng ngứa họng, kích thích ho nhiều. Một vài trường hợp người bệnh có nguy cơ bị viêm niêm mạc họng do nhiễm khuẩn từ các dịch nhầy xoang.
• Nghẹt mũi khiến cho người bị viêm xoang phải thở bằng miệng, nhất là mỗi khi ngủ. Nếu để tình trạng này kéo dài sẽ gây hẹp đường hô hấp khi ngủ và dẫn tới hiện tượng ngủ ngáy, về lâu dần sẽ gây ra hiện tượng ngưng thở khi ngủ.
• Tình trạng tắc nghẽn dịch xoang là một trong những nguyên nhân chính làm xuất hiện các cơn đau đầu, nhất là khi bị viêm xoang trán. Cơn đau thường gia tăng khi người bệnh cúi đầu về phía trước hoặc nằm ngửa. Tình trạng này có thể xuất hiện bất cứ lúc nào, kể cả nửa đêm khiến người bệnh cảm thấy khó ngủ.

Có thể thấy, viêm xoang gây mất ngủ là một trong những triệu chứng điển hình mà nhiều người bệnh mắc phải. Do đó, người bệnh không nên chủ quan trong việc thăm khám và điều trị, vì bệnh có thể dẫn tới các biến chứng nguy hiểm như: Viêm họng cấp – mãn tính, u thanh quản, viêm màng não, áp xe dây thần kinh mắt.

Chính vì vậy, người bệnh cần phải thật sự lưu tâm đến các triệu chứng và biến chứng của bệnh để có thể tìm ra giải pháp điều trị phù hợp nhằm bảo vệ sức khỏe của bản thân.

Viêm xoang gây mất ngủ phải làm sao?

Mặc dù bệnh viêm xoang không quá nguy hiểm nhưng rất dễ tái phát lại các triệu chứng. Do đó, người bệnh nên tiến hành điều trị tận gốc tại cơ sở y tế. Bên cạnh đó, các giải pháp tự nhiên dưới đây cũng sẽ giúp người bệnh cải thiện được tình trạng viêm xoang gây mất ngủ.

1. Điều chỉnh tư thế, kê gối cao khi ngủ

Đối với người bệnh viêm xoang, nếu ngủ kê gối thấp thì sẽ khiến cho chứng nghẹt mũi trở nên nặng hơn và giấc ngủ cũng trở nên khó khăn hơn.

Lúc này, để cải thiện tình trạng giấc ngủ, người bệnh nên điều chỉnh lại tư thế và kê gối cao khi ngủ. Việc kê gối cao giúp làm tăng khả năng dẫn các dòng dịch nhầy trong khoang mũi và hốc xoang để làm thông thoáng đường thở. Người bệnh có thể chuẩn bị 1 cái gối mềm, cao khoảng 10cm để kê cao phần vai đến đầu, giúp bạn thoải mái hơn khi ngủ.

Kê gối cao khi ngủ sẽ khiến cho người bệnh cảm thấy dễ thở hơn. Đồng thời, đảm bảo được lượng oxy cung cấp cho não bộ và cơ thể được hoạt động một cách bình thường. Từ đó làm giảm thiểu tình trạng bị gián đoạn khi ngủ.

Ngoài ra, bạn cũng cần điều chỉnh tư thế chuẩn khi ngủ bằng cách sử dụng loại giường được thiết kế điều chỉnh nâng cao phần đầu theo nhiều cấp độ. Khi sử dụng loại giường này, bạn có thể nâng cao đầu giường lên khoảng 15 – 20 độ so với mặt sàn, giúp bạn dễ ngủ hơn và không gây ảnh hưởng đến cột sống.

2. Massage mặt trước khi ngủ

Massage mặt trước khi ngủ không chỉ giúp thư giãn, an thần mà còn làm giảm tình trạng đau nhức, giúp tăng cường lưu thông máu và đánh tan dịch nhầy ở khu vực xoang mũi. Điều này cũng góp phần không nhỏ trong việc hỗ trợ cải thiện chứng mất ngủ do viêm xoang gây nên.

Cách massage giảm viêm xoang gây mất ngủ rất đơn giản:

• Bước 1: Vệ sinh và lau khô tay, áp 2 lòng bàn tay vào nhau rồi tiến hành xoa nóng 2 tay trong vòng 1 phút. Trước khi xoa nóng tay, bạn cũng có thể nhỏ vào giữa 2 lòng bàn tay một vài giọt tinh dầu tràm hoặc tinh dầu bạc hà.
• Bước 2: Đặt các đầu ngón tay vào 2 bên sóng mũi, phần lõm sát hốc mắt và ở phía dưới đường chân mày. Dùng lực nhẹ nhàng vừa đủ để massage ở 3 điểm theo hình tròn kim đồng hồ từ khoảng 2 – 3 phút.
• Bước 3: Nhẹ nhàng di chuyển ngón tay xuống ngoài 2 cánh mũi và vùng má rồi massage khoảng chừng 2 – 3 phút.
• Bước 4: Đặt 2 ngón trỏ ở đầu chân mày, các ngón còn lại đi dọc theo sóng mũi xuống dưới gần miệng và thực hiện khoảng 10 lần.
• Bước 5: Massage theo cách này liên tục 2 lần mỗi ngày hoặc massage khi xuất hiện triệu chứng đau nhức, nghẹt mũi để cải thiện tình trạng.

3. Liệu pháp mùi hương

Đặt tinh dầu trong phòng sẽ giúp mang lại cảm giác thoải mái, an thần và hỗ trợ điều trị viêm xoang hiệu quả. Vì vậy, nếu bị viêm xoang gây mất ngủ thì bạn có thể xông tinh dầu hoặc dùng máy khuếch tán tinh dầu trong phòng ngủ.

Sau đây là một số loại tinh dầu phù hợp với người bị viêm xoang như:

• Tinh dầu bạc hà: Loại tinh dầu này có tác dụng kháng viêm, giúp làm sạch không khí và kích thích cơ thể sản sinh chất kháng histamin để chống dị ứng.
• Tinh dầu cây trà: Khi dặt tinh dầu trà vào phòng ngủ sẽ giúp cho không gian ngủ được thông thoáng, loại bỏ các yếu tố gây kích ứng tới hệ thống xoang mũi. Khi đó, người bệnh sẽ cảm thấy tinh thần được thư giãn, giảm stress để mang lại giấc ngủ ngon hơn và sâu giấc hơn.
• Tinh dầu khuynh diệp: Loại tinh dầu này có chứa hàm lượng lớn là oxit cineole có tác dụng kháng viêm, sát khuẩn. Đồng thời còn giúp cải thiện triệu chứng nghẹt mũi, chảy nước và người bệnh cảm thấy ngủ ngon hơn.
• Tinh dầu hoa oải hương: Nhờ khả năng khử trùng mạnh mà tinh dầu hoa oải hương giúp ngăn ngừa được virus cảm cúm và cảm lạnh. Ngoài ra còn làm giảm tình trạng tiết dịch nhầy trong xoang mũi và cải thiện tình trạng viêm xoang gây mất ngủ.

4. Uống trà thảo dược

Người mắc bệnh viêm xoang gây mất ngủ thì có thể uống trà thảo dược để có thể hỗ trợ giấc ngủ được tốt hơn như:

• Trà hoa cúc: Mỗi ngày uống khoảng 2 – 3 tách trà hoa cúc sẽ giúp hỗ trợ giấc ngủ sâu hơn. Bởi vì trà hoa cúc có tác dụng thanh nhiệt, an thần, tiêu diệt vi khuẩn và tăng hoạt động kháng viêm.
• Trà gừng: Trong Đông y, gừng có tính ấm có khả năng cải thiện tình trạng nghẹt tại khoang mũi, giúp làm giảm tình trạng viêm xoang và mang tới cho người bệnh giấc ngủ ngon hơn.
• Trà cam thảo: Khi bị viêm xoang gây mất ngủ, người bệnh không nên bỏ qua loại trà thảo dược này, vì nó có tác dụng chữa mất ngủ và giúp an thần.

5. Rửa mũi mỗi ngày

Thường xuyên rửa mũi bằng nước muối sinh lý cũng là một trong những giải pháp hỗ trợ cải thiện chứng viêm xoang gây mất ngủ được bác sĩ chuyên khoa khuyên dùng. Giải pháp này sẽ giúp làm giảm tình trạng sưng nề, xuất tiết, làm loãng và nhanh chóng loại bỏ lượng dịch nhầy.

Mỗi ngày thực hiện rửa mũi 2 lần sẽ giúp cho mũi được thông thoáng, lưu thông khí và hoạt động hít thở được diễn ra bình thường. Từ đó, hạn chế được tình trạng mất ngủ, giúp người bệnh duy trì được giấc ngủ ổn định.

Người bệnh có thể thực hiện rửa mũi như sau:

• Bước 1: Chuẩn bị dung dịch nước muối sinh lý, xi lanh và bình rửa chuyên dụng được mua tại các hiệu thuốc.
• Bước 2: Nghiêng đầu khoảng 45 độ và đưa đầu chai xịt hướng về bên lỗ mũi phía trên.
• Bước 3: Há miệng và nhấn vòi xịt khoảng 2 – 3 lần.
• Bước 4: Day nhẹ cánh mũi, để yên trong 1 – 2 phút thì xì nhẹ mũi để loại bỏ phần dịch nhầy còn ứ đọng.
• Bước 5: Nghiêng đầu và thực hiện tương tự với cánh mũi còn lại.

6. Xông mũi trước khi ngủ

Xông mũi là hoạt động giúp tăng cường độ ẩm của niêm mạc xoang, làm loãng dịch nhầy và gia giảm hiện tượng kích ứng gây nghẹt mũi. Ngoài ra, giải pháp này còn giúp làm giãn nở mạch máu nhằm cải thiện tình trạng sưng nề ở niêm mạc xoang và giảm triệu chứng đau đầu do viêm xoang gây ra.

Vì vậy mà việc xông hơi mũi đều đặn mỗi ngày trước khi ngủ sẽ giúp cải thiện giấc ngủ và hỗ trợ điều trị bệnh viêm xoang hiệu quả. Dưới đây là một số loại thảo dược có thể dùng để xông hơi hàng ngày mà bạn có thể áp dụng:

6.1. Xông hơi bằng hóa ngũ sắc/ hoa cứt lợn

Trong hoa ngũ sắc có chứa một số thành phần có tác dụng kháng viêm, diệt khuẩn, giúp làm giảm hiện tượng phù nề niêm mạc và ứ đọng dịch xoang. Xông hơi bằng hoa ngũ sắc mỗi ngày sẽ giúp người bệnh cải thiện giấc ngủ.

Hướng dẫn thực hiện:

• Lấy khoảng 50g cây ngũ sắc bao gồm cả thân, lá và hoa đem rửa sạch và đun với 500ml nước sạch trong khoảng 10 phút.
• Khi nước sôi thì tắt bếp và đổ nước ra 1 cái chậu nhỏ. Dùng khăn trùm kín đầu để thực hiện xông hơi.
• Áp dụng giải pháp này vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ sẽ giúp cải thiện chất lượng giấc ngủ một cách rõ rệt.

6.2. Xông hơi bằng cây giao

Loại cây này cũng mang lại hiệu quả cao trong việc hỗ trợ điều trị viêm xoang. Tuy nhiên, bạn cần cẩn trọng khi sử dụng, bởi nếu để cho mủ cây giao rơi vào mắt thì có thể dẫn tới mù lòa.

Hướng dẫn thực hiện:

• Cắt khoảng 20 đốt cây giao thành từng khúc ngắn rồi đem đun sôi với khoảng 1 lít nước từ 5 – 10 phút.
• Trong thời gian chờ đợi, lấy 1 tờ giấy cuộn thành ống dài với một đầu to sao cho vừa miệng với ấm và một đầu nhỏ ướm vừa mũi.
• Sau khi sôi thì tắt bếp rồi chụp đầu ống giấy to vào vòi ấm, đầu nhỏ còn lại thì để sát mũi để dễ dàng hít hơi nước bốc ra từ ấm.
• Thực hiện xông hơi 2 lần mỗi ngày vào buổi sáng và tối trước khi ngủ trong khoảng 10 phút để mang lại hiệu quả.

Lưu ý: Trong quá trình xông, người bệnh cần tránh để mủ cây giao bắn vào mắt bằng cách điều chỉnh độ cao của ống giấy khi xông để tránh bị bỏng hơi. Tuyệt đối không dùng ấm đã đun cây giao để nấu nước uống vì có thể gây ngộ độc mủ giao.

6.3. Xông hơi bằng bồ kết

Trong quả bồ kết có chứa nhiều hoạt chất saponin có tác dụng tiêu đờm, giảm viêm và làm săn se niêm mạc xoang. Xông hơi bằng quả bồ kết mỗi ngày sẽ giúp người bệnh giảm được chứng nghẹt mũi, ngứa mũi, chảy nước mũi, làm lành các tổn thương bên trong niêm mạc xoang và cải thiện chứng mất ngủ do viêm xoang gây ra.

Hướng dẫn thực hiện:

• Rửa sạch khoảng 2 – 5 quả bồ kết và bẻ đôi để đun sôi với 1 lít nước.
• Chờ cho đến khi nước chuyển sang thành màu nâu đen thì tắt bếp.
• Sau đó tiến hành xông hơi bằng cách dùng khăn trùm kín đầu, hít thở thật sâu một cách từ từ để cho hơi nóng thoát ra từ nước bồ kết.
• Mỗi ngày thực hiện một lần trước khi ngủ sẽ giúp làm giảm tình trạng nghẹt mũi, đau đầu và giúp người bệnh có giấc ngủ ngon.

7. Sử dụng thuốc

Để chấm dứt tình trạng viêm xoang gây mất ngủ thì người bệnh nên sớm thăm khám để được điều trị bằng các loại thuốc đặc trị. Khi đó, bác sĩ sẽ kê đơn cho bạn một vài loại thuốc giúp cải thiện triệu chứng như:

• Thuốc thông mũi: Có chứa Oxymetazoline, Phenylephrine và Sudafed Actifed
• Thuốc kháng sinh: Chứa Amoxicillin và doxycycline
• Thuốc kháng viêm: Có chứa corticoid và kháng sinh
• Thuốc sát khuẩn: Argyrol

Đối với trường hợp viêm xoang mãn tính kéo dài thì bác sĩ sẽ có thể cân nhắc cho bệnh nhân sử dụng thêm một số loại thuốc tác dụng an thần nhẹ để tránh tình trạng bị mất ngủ trầm trọng.

Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc an thần để điều trị viêm xoang gây mất ngủ sẽ có nguy cơ gây ra tác dụng phụ nguy hiểm, đặc biệt là suy giảm trí nhớ, bị lú lẫn và lệ thuộc thuốc. Do đó, người bệnh nên sử dụng thuốc theo đúng sự hướng dẫn của bác sĩ.

Viêm xoang gây mất ngủ là tình trạng thường gặp ở hầu hết các bệnh nhân. Bệnh không chỉ gây ảnh hưởng đến sức khỏe mà còn ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Do đó, bên cạnh việc thăm khám, người bệnh cũng có thể kết hợp với các giải pháp tự nhiên trên để giúp cải thiện được tình trạng mất ngủ do viêm xoang.