Rau chân vịt (cải bó xôi) và 6 công dụng tuyệt vời cho sức khỏe

Rau chân vịt hay cải bó xôi là loại thực phẩm quen thuộc, được sử dụng thường xuyên trong các món ăn hàng ngày của Việt Nam. Không chỉ chứa nhiều dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể mà cải bó xôi còn có nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc những thông tin chi tiết về cải bó xôi và 6 công dụng phổ biến nhất của cải bó xôi đối với sức khỏe. 

Đặc điểm của rau chân vịt

Rau chân vịt là loại rau quen thuộc trong bữa ăn hàng ngày, được trồng ở nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên không phải bà nội trợ nào cũng biết được những đặc điểm của loại thực phẩm này dưới đây.

Đặc điểm sinh học

Rau chân vịt còn có tên gọi khác là cải bó xôi, rau bina hay rau nhà chùa, là loại thực vật thuộc họ Dền. Rau chân vịt có tên khoa học là Selaginella Tamariscina Spring, còn cải bó xôi có tên khoa học là Spinacia oleracea L. Chenopodiaceae. Còn trong Đông y, cải bó xôi còn được gọi là Hoàng Dương Thảo, Linh Chi Thảo… 

Đây là một loại cây thân thảo, thân cây cao từ 5 – 10cm, dễ bị gãy dập nhưng lại dễ trồng, dễ chăm sóc. Lá cây có kích cỡ như chân vịt, có màu xanh đậm, cuống lá nhỏ (tùy theo từng nơi trồng mà lá rau có thể to hoặc nhỏ hơn). Nhiều người thường nhầm lẫn rau chân vịt với một số loại cây rau thân thảo khác nhưng nếu bạn để ý sẽ dễ phân biệt được các loại rau này. 

Đặc điểm phân bố và thu hoạch

Cải bó xôi có nguồn gốc từ các nước Tây Nam Á, được trồng phổ biến ở nhiều nơi trên thế giới. Loại rau này thích hợp với khí hậu ôn đới mát mẻ, có khả năng chịu lạnh tốt. Ở Việt Nam, rau chân vịt được trồng nhiều nhất ở Đà Lạt và một số tỉnh miền núi phía Bắc. 

Cải bó xôi được trồng theo luống giống như các loại rau khác, có thể thu hoạch khi cây có từ 6 – 8 lá trở lên. Khi cây trưởng thành, lá cây to có thể dài từ 10 – 18cm. Cải bó xôi rất dễ trồng và chăm sóc, thường được vận chuyển từ Đà Lạt đến các tỉnh thành trong cả nước. 

Thành phần hóa học của rau chân vịt

Cải bó xôi là loại thực phẩm được các chuyên gia dinh dưỡng khuyên dùng thường xuyên để bổ sung dinh dưỡng, dưỡng chất cho cơ thể. Bởi thành phần dinh dưỡng của cải bó xôi rất đa dạng, gồm có:

• Nhiều vitamin và khoáng chất: vitamin A, vitamin K, vitamin D, vitamin C, vitamin E, vitamin B2, vitamin B6 và Omega 3. Cải bó xôi có hàm lượng vitamin K gấp 60 lần so với trứng vịt. 
• Magie, Canxi, Sắt, Mangan. 
• Hàm lượng axit folic gấp 3 lần bông cải xanh…

Rau chân vịt có ít đường, ít calo và chất béo nên rất tốt cho sức khỏe con người. Ngoài ra, loại rau này còn được sử dụng như một vị thuốc để phòng ngừa và điều trị nhiều bệnh. Đó là nhờ những dưỡng chất và hợp chất thực vật quan trọng có trong rau bina hay cải bó xôi. 

6 công dụng của rau chân vịt đối với sức khỏe và bài thuốc sử dụng

Những công dụng tuyệt vời của rau chân vịt mang lại cho sức khỏe mà bạn không ngờ tới. Dưới đây là 6 công dụng phổ biến nhất của cải bó xôi.

Cung cấp dưỡng chất cho cơ thể

Rau chân vịt chứa rất nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe, giàu vitamin, flavonoids, omega3 và axit folic. Đây đều là những dưỡng chất cần thiết cho cơ thể mà con người hay thiếu do trong những bữa ăn hàng ngày. Do đó, cải bó xôi có tác dụng rất tốt cho mẹ bầu trong giai đoạn đầu mang thai để bổ sung sắt, tránh ảnh hưởng xấu đến thai nhi. Cải bó xôi cũng rất tốt cho trẻ nhỏ trong thời kỳ ăn dặm. 

Sử dụng rau bina chế biến thành những món ăn thường ngày là cách để bạn bổ sung dưỡng chất một cách tự nhiên nhất. Tuy nhiên, bạn nên sử dụng thay thế nhiều loại rau xanh khác nhau để tốt cho sức khỏe. 

Bảo vệ tim mạch, hạ huyết áp

Rau chân vịt có hàm lượng vitamin A và vitamin C cao nên có tác dụng bảo vệ tim mạch, phòng ngừa xơ vỡ động mạch, giảm nguy cơ bị suy tim. Đồng thời, hàm lượng vitamin K trong cải bó xôi có tác dụng làm giảm hàm lượng natri trong cơ thể.

Đây là nguyên nhân chính gây ra bệnh cao huyết áp. Do đó, những bệnh nhân bị cao huyết áp và người có nguy cơ mắc bệnh tim mạch được khuyên nên ăn nhiều loại rau này.

Bạn chỉ cần chế biến cải bó xôi thành món ăn đã có thể mang lại công dụng bảo vệ tim mạch, hạ huyết áp. Ngoài ra, trong Đông y cũng có bài thuốc hỗ trợ suy tim gồm có: 250g rau chân vịt, 150g lá dây chùm bao và 5g cam thảo. Người bệnh đem sao, tán nhuyễn và uống với nước sôi để nguội. 

Giúp xương chắc khỏe, ngăn ngừa bệnh loãng xương

Canxi, Magie, vitamin K có trong rau bina giúp hệ xương phát triển khỏe mạnh, kích thích sự phát triển của xương. Đối với trẻ nhỏ, cải bó xôi giúp xương chắc khỏe, hỗ trợ tăng chiều cao.

Đối với người già thì có tác dụng ngăn ngừa bệnh loãng xương và các bệnh về xương khớp khác. Ngoài ra, trong cải bó xôi còn có tác dụng chắc chân răng, ngăn ngừa chảy máu chân răng nhờ hàm lượng vitamin C. 

Bảo vệ mắt, tăng cường thị lực

Rau chân vịt có chứa nhiều carotenoid, lutein có tác dụng bảo vệ mắt, tường cường thị lực. Đồng thời giúp ngăn ngừa, cải thiện các bệnh về mắt như: khô mắt, loét giác mạc, đục thủy tinh thủy, cải thiện thị lực, trị chứng thoái hóa điểm vàng, quáng gà. 

Cách sử dụng: bạn chỉ cần sử dụng 2 – 3 ly nước ép cải bó xôi/ tuần để bảo vệ đôi mắt sáng. Bài thuốc chữa vàng mắt, vàng da: sử dụng 30g rau chân vịt đun với 400ml nước, chia thành 2 lần uống trong ngày. 

Kháng viêm, ngăn ngừa ung thư

Trong cải bó xôi có hàm lượng carotenoid cao có tác dụng chống lại các gốc tự do gây ung thư đặc biệt là ung thư tuyến tiền liệt. Đồng thời, carotenoid cũng có tác dụng làm chậm quá trình phát triển khối u ở cổ tử cung, ngăn ngừa ung thư vú, ung thư buồng trứng. Các chất dinh dưỡng khác có trong rau chân vịt có tác dụng chống viêm hiệu quả, giúp mau lành các vết thương ngoài da. 

Kích thích hệ tiêu hóa

Hàm lượng chất xơ có trong rau chân vịt rất tốt cho hệ tiêu hóa, kích thích hệ tiêu hóa hoạt động tốt hơn, giúp làm sạch đường ruột và trị táo bón. Đặc biệt với trẻ nhỏ, bạn nên cho chúng ăn cải bó xôi thường xuyên để cung cấp vitamin và khoáng chất, hạn chế bị táo bón, khó tiêu. 

Bài thuốc trị táo bón, viêm cấp đường tiêu hóa: sử dụng 100g rau chân vịt đun với 3 bát nước và một ít muối đến khi chỉ còn 1 bát nước. Người lớn uống 1 lần vào buổi trưa, còn trẻ em chia thành 2 lần uống sáng, tối để nhuận tràng, làm sạch hệ tiêu hóa. Hiệu quả nhuận tràng, hết táo bón sẽ phát huy ngay sau đó nên bạn tránh thời điểm phải đi làm hay bận công việc. 

Ngoài những công dụng trên, rau bina còn giúp hạn chế béo phì, ngăn ngừa bệnh tiểu đường, tăng cường sức đề kháng, bổ máu. Nhìn chung, đây là một loại thực phẩm tốt cho sức khỏe nên được sử dụng thường xuyên trong bữa ăn hàng ngày. Bài thuốc phòng ngừa và điều trị tốt nhất là chế biến cải bó xôi thành món ăn để bổ sung sinh dưỡng, đặc biệt là vitamin và khoáng chất cho cơ thể. 

Lưu ý khi sử dụng rau chân vịt

Rau chân vịt có thành phần oxalate và purin, không tốt cho những người mắc bệnh thận, bệnh gout. Do đó, những bệnh nhân này không nên ăn quá nhiều mà nên thay thế bằng các loại rau xanh khác. 

Các bà mẹ nội trợ không nên chế biến cải bó xôi kèm với hải sản vì nó sẽ làm mất một số chất dinh dưỡng quan trọng trong hải sản như kẽm. Những người đang dùng thuốc cũng nên cân nhắc khi sử dụng rau chân vịt thường xuyên vì nó có thể làm loãng máu, giảm hiệu quả của thuốc. 

Rau chân vịt có thể chế biến thành rất nhiều món ăn ngon, có lợi cho sức khỏe. Bạn có thể thoải mái ăn thường xuyên như một món ăn trong bữa cơm hàng ngày để tốt cho sức khỏe. Đây cũng là cách tốt nhất để cơ thể hấp thụ những dưỡng chất có trong cải bó xôi, hạn chế được các bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, xơ vữa động mạch… 

Ngoài ra khi chế biến món ăn, bạn cũng nên chú ý để món ăn vừa ngon miệng vừa không ảnh hưởng đến sức khỏe.

Lưu ý: Những bài thuốc sử dụng rau chân vịt trên chỉ mang tính tham khảo, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng. Bên cạnh đó, bạn cũng phải có chế độ ăn uống lành mạnh, khoa học và chế độ tập luyện, nghỉ ngơi hợp lý thì mới có sức khỏe tốt, ngăn ngừa bệnh tật. 

Có thể tìm mua rau chân vịt ở đâu?

Là loại thực phẩm phổ biến trong mâm cơm của người Việt nên bạn có thể dễ dàng tìm mua rau chân vịt ở chợ, siêu thị, các công ty nông sản trên thị trường. Để đảm bảo rau sạch, không chứa hóa chất hay thuốc trừ sâu, bạn nên mua tại siêu thị vừa an toàn vừa đảm bảo về giá cả. Nếu bạn muốn mua số lượng lớn thì nên liên hệ với các công ty nông sản uy tín, đảm bảo về chất lượng để được mua với mức giá ưu đãi. 

Hy vọng với những thông tin mà chúng tôi cung cấp sẽ giúp bạn đọc hiểu hơn về những công dụng tuyệt vời của rau chân vịt đối với sức khỏe.  Gia đình bạn có yêu thích các món ăn được chế biến từ cải bó xôi không? Hãy bổ sung loại thực phẩm này trong thực đơn hàng ngày của gia đình mình nhé!